კლოდ მონე.

კლოდ მონე (ფრანგ. Claude Monet), ასევე ცნობილი როგორც ოსკარ-კლოდ მონე ან კლოდ ოსკარ მონე (დ. 14 ნოემბერი, 1840, — გ. 5 დეკემბერი, 1926) — ფრანგული იმპრესიონისტული ფეწერის დამფუძნებელი. ტერმინი „იმპრესიონიზმი" (იმპრესიონ ფრანგულად შთაბეჭდილებას ნიშნავს) ემყარება მის ტილოს „შთაბეჭდილება, მზის ამოსვილა" (ფრანგ. „Impression, soleil levant").

კლოდ მონე, ნადარის ფოტოსურათი, 1899
სრული სახელი: კლოდ ოსკარ მონე
დაიბადა: 14 ნოემბერი, 1840
პარიზი, საფრანგეთი
გარდაიცვალა: 5 დეკემბერი, 1926
ჟივერნი, საფრანგეთი
ეროვნება: ფრანგი
სფერო: ფერწერა
მიმდინარეობა: იმპრესიონიზმი
ცნობილი ნამუშევრები: შთაბეჭდილება, მზის ამოსვილა,
სერიაბი „რუანის ტაძრის ხედები",
სერიები „ლონდონის პარლამენტი",
სერიები „თივის ზვინები",
სერიები „გუბურები დუმფარებით.

ბიოგრაფია.

მონე დაიბადა 1840 წლის 14 ნოემბერს, პარიზში და ის ოსკარის სახელით მოუნათლავთ. 1846 წელს მამამისი მთელ ოჯახთან ერთად გადავიდა ჰავრში.

ოსკარი ბავშვობიდანვე კარგად ხატავდა, 17 წლის ასაკში მის კარიკატურებს ეჟენ ბუდენი თავის საკანცელარიო ნაწარმთა სავაჭრო ჯიხურში ფენდა. ბუდენმა მაშინვე შეიცნო მომავალ ... კითხვის გაგრძელება »

პოლ სეზანი.

ავტოპორტრეტი
სრული სახელი: პოლ სეზანი
დაიბადა: 19 იანვარი, 1839
ექს-ან-პროვანსი
გარდაიცვალა: 22 ოქტომბერი, 1906
ექს-ან-პროვანსი
ეროვნება: ფრანგი
სფერო: ფერწერა
მიმდინარეობა: პოსტიპრესიონიზმი
ცნობილი ნამუშევრები: ტყე, 1902–1904.

პოლ სეზანი (ფრანგ. Paul Cézanne) (დ. 19 იანვარი, 1839, ექს-ან-პროვანსი ― გ. 22 ოქტომბერი, 1906, იქვე) ― ფრანგი მხატვარი, რომელმაც იმპრესიონიზმიდან კუბიზმში გადასვლის დამაკავშირებელი ხიდის როლი შეასრულა. ითვლება რა თანამედროვე სახვითი ხელოვნების მამად, პოლ სეზანის ნამუშევრები გეომეტრიული კომპოზიციისა და ბალანსისკენ მისწრაფებას აღწერს. სეზანი მის ტილოებზე სამ-განზომილებიან გამოსახულებებს ფერთა გამისა და გეომეტრიული შტრიხების შერწყმით ქმნიდა.

ცხოვრება და შემოქმედება.

XIX საუკუნის ერთ-ერთი უდიდესი მხატვარი და უდაოდ ერთ-ერთი ყველაზე გავლენიანი პიროვნება XX საუკუნის სახვითი ხელოვნების განვითარებაში, პოლ სეზანი ექს-ან-პროვანსში 1839 წლის 19 იანვარს დაიბადა .

იქვე ამთავრებს სკოლას. 1859-61 წლებში ის იურისპრუდენციას სწავლობს ექსში და ამავე დროს აგრძელებს ხატვის გაკვეთილებს, ... კითხვის გაგრძელება »

ვასილი კანდინსკი.

ვასილი კანდინსკი (რუს. Василий Кандинский) (დ. 4/16 დეკემბერი, 1866 — გ. 13 დეკემბერი, 1944), რუსი მხატვარი, ხელოვნებათმცოდნე.

მე-20 საუკუნის ერთ-ერთი ყველაზე განთქმული ხელოვანი, აბსტრაქციონიზმის დამფუძნებელი.

დაიბადა მოსკოვში, თუმცა მთელი ბავშვობა ოდესაში გაატარა. მოსკოვის უნივერსიტეტში იურისპრუდენციასა და ეკონომიკას სწავლობდა. მიუხედავად იმისა, რომ საკუთარ პროფესიაში საკმაოდ წარმატებული იყო, 30 წლის ასაკში ხატვის გაკვეთილებს იღებს.

1896 წელს მიუნხენში დასახლდა და სახვითი ხელოვნების აკადემიაში დაიწყო სწავლა. მოსკოვში 1914 წელს დაბრუნდა პირველი მსოფლიო ომის დაწყების შემდეგ.

ხელოვნების საყოველთაოდ მიღებულ თეორიებთან კონფლიქტის გამო 1921 წელს ისევ გერმანიში დაბრუნდა.

აქ ის 1922 წლიდან ბაუჰაუზში ასწავლიდა, სანამ ნაცისტებმა ეს სკოლა 1933 წელს დახურეს. შემდეგ ის საფრანგეთში გადადის, სადაც დარჩენილ ცხოვრებას ატარებს. გარდაიცვალა ნიოი-სურ-სენში 1944 წელს.

კანდინსკი, ვასილი.

კლაუდიო მონტევერდი - დომენიკო ფეტი.

კლაუდიო მონტევერდი დაიბადა 1567 წელს კრემონაში. პატარობაში მას მუსიკას მარკ’ანტონიო ინგეგნერი ასწავლიდა კრემონას კათედრალში.

კლაუდიო მონტევერდი 1640 წელს. ბერნარდო სტროცი.

ჟან ბატისტ ლული.

ჟან-ბატისტ დე ლული (ჯოვანი ბატისტა დი ლული) (დ. 28 ნოემბერი, 1632 — გ. 22 მარტი, 1687) ბაროკოს ეპოქის იტალიაში დაბადებული ფრანგი კომპოზიტორი.

ლულის განათლება არ ჰქონდა მიღებული , მაგრამ პატარობიდან დაჯილდოებული იყო მუსიკალური ნიჭით: ვიოლინოზე დაკვრით, გიტარაზე დაკვრით და ცეკვით. მისი ნიჭი შენიშნა ჰენრი მეორემ და წაიყვანა საფრანგეთში.

... კითხვის გაგრძელება »

მესაფლავის სიკვდილი", კარლოს შვაბი, სიმბოლისტური მოტივების ვიზუალური გამოხატულებაა. სიკვდილისა და ანგელოზთა პერსონიფიკაცია, ქათქათა თოვლი და სახეთა დრამატული პოზები — ყოველივე ეს გამოხატავს სიმბოლისტურ მისწრაფებას ტრანსფიგურაციისკენ „სადმე, ამ სამყაროს იქით".

სიმბოლიზმი (ფრანგ. symbolisme), მიმდინარეობა დასავლეთ ევროპის ლიტერატურასა და ხელოვნებაში XIX საუკუნის დასასრულს და XX საუკუნის დასაწყისში (საფრანგეთში — შარლ ბოდლერი, არტურ რემბო, პოლ ვერლენი, სტეფან მალარმე და სხვა.

ბელგიაში — ემილ ვერჰარნი, მორის მეტერლინკი. გერმანიაში — გერჰარტ ჰაუპტმანი, შტეფან გეორგე; ინგლისში — ოსკარ უაილდი, ელჯერნონ ჩარლზ სუინბერნი; ავსტრიაში — რაინერ მარია რილკე; რუსეთში — ალექსანდრე ბლოკი, კონსტანტინე ბალმონტი, ვალერი ბრიუსოვი).

სიმბოლიზმი ერთგვარი რეაქცია იყო პარნასელთა პოეზიაზე. მისთვის დამახასიათებელია კონკრეტული სახის შეცვლა სიმბოლოთი, ირეალური სინამდვილის ძიება, კამერულობა, მაქსიმალური ზრუნვა სიტყვაზე, მუსიკალობის შექმნაზე.

სიმბოლიზმი იყო სინამდვილისადმი ოპოზიციის გამოხატვა. მისმა საუკეთესო წარმომადგენლებმა დიდი ამაგი დასდეს ლირიკული აზროვნების განვითარებას.

საქართველოში სიმბოლიზმი ლიტერატურაში ჩამოყალიბდა XX საუკუნის 10-იან წლებში. 1915 წელ ... კითხვის გაგრძელება »

რომანტიზმი.

ფრიდრიხი. მოგზაური ღრუბელთა ზღვაზე.

რომანტიზმი, მიმდინარეობა ხელოვნებასა და ლიტერატურაში, აღმოცენდა XVIII საუკუნეში დიდ ბრიტანეთსა და გერმანიაში, XIX საუკუნეში კი საფრანგეთში, იტალიასა და ესპანეთში გავრცელდა.

რომანტიზმზე გავლენა იქონია შოპენჰაუერის ფილოსოფიამ, რომლის მიხედვით ადამიანს გააჩნია უსაზღვრო სურვილი, ნება, მაგრამ ეს ნება გაცნობიერებული ხდება მხოლოდ უმაღლეს ადამიანში, გენიაში.

ერთადერთი ძალა, რომელიც ადამიანს შეიძლება დაეხმაროს ამ შემთხვევაში არის ხელოვნება. რომანტიზმი კლასიციზმის საპირისპირო მიმდინარეობაა, რომელიც მთავარ ადგილს უთმობს წარმოსახვასა და გრძნობიერებას.

რომანტიზმი არასოდეს ყოფილა სისტემაში მოყვანილი დოქტრინა.

ეს იყო ერთიანობა იმ პრინციპებისა თუ აზრებისა, რომელიც იმ ეპოქის შემოქმედთა უმრავლესობას ახასიათებდა. ამიტომ, მიუხედავად საერთო ნიშნებისა, როგორიცაა ირაციონალურის უპირატესობა, ბუნების კულტი, ინდივიდის ემანსიპაცია, რომანტიკოს შემოქმედთა შორის ბევრი განსხვავებაცაა. რომანტიზმმა შეცვალა ადამიანისა და სამყაროს ხედვა.

ყოველი ადამიანი წარმოადგენს განსაკუთრებულ ა ... კითხვის გაგრძელება »

კლასიციზმი.

ვარშავის დიდი თეატრი.

კლასიციზმი (ლათ. classicus – სამაგალითო) მე-17 საუკუნის ევროპაში წარმოშობილი ხელოვნებისა და ლიტერატურის მიმდინარეობა.

კლასიციზმის ესთეტიკა.

კლასიციზმი აბსოლუტური მონარქიის იდეოლოგიის ფონზე წარმოიშვა. მისი მნიშვნელოვანი მახასიათებელია ანტიკურ ხელოვნების ნიმუშთა იდეალურ-ესთეტიკურ ეტალონებად, ნორმებად გამოცხადება.

ამ მიმდინარეობას საფუძვლად უდევს რაციონალიზმი. კლასიციზმის ესთეტიკაში შემდეგი პრინციპები გაირჩევა:
გონება უპირისპირდება გრძნობას და მთავარ ადგილს იკავებს.

არსებობს აბსოლუტური იდეალი, რომელთან მიახლოვებაც არის ხელოვნების მიზანი.
ბუნების მხატვრული გარდაქმნა ამავე დროს მისი წვდომაცაა.

ამდენად, ხელოვნებას ეკისრება სამყაროს იდეალური კანონზომიერებების გამოაშკარავების ფუნქცია. კლასიციზმის ესთეტიკა მხოლოდ მარადიულს აფასებს.

კლასიციზმი ეძებს არა რეალობას ან გამოგონილს, არამედ დამაჯერებლობას, შესაძლებელს, მისაღებს. გამორიცხულია ყველაფერი ექსტრავაგანტული და არაბუნებრივი. და ... კითხვის გაგრძელება »

ჯექსონ პოლოკის No. 5, 1948 (2006 წელს $140 მილიონად გაიყიდა).

აბსტრაქტული ექსპრესიონიზმი (ინგლ. abstract expressionism) — ხელოვანთა მიმდინარეობა (სკოლა), რომლის წევრები სწრაფად და დიდი ზომის ტილოებზე ხატავდნენ არაგეომეტრიული შტრიხების, დიდი ფუნჯების, ზოგჯერ ტილოზე დაწვეთების მეშვეობით, ემოციების სრული გამოვლენისთვის. ღებვის (ხატვის) ექსპრესიულ მეთოდს ამ შემთხვევაში ისეთივე მნიშვნელობა ჰქონდა, როგორც თვით ნახატს.

მიმდინარეობის საწყისი ფორმა — აბსტრაქტული სიურრეალიზმი (abstract surrealism) გაჩნდა 1940-იან წლებში, ანდრე ბრეტონის გავლენით, მისი მთავარი მიმდევრები იყვნენ ჰანს ჰოფმანი, არშილ გორკი, ადოლფ გოტლიბი და სხვ.

მიმდინარეობამ კულმინაციას 1950-იან წლებში მიაღწია. ამ პერიოდის მისი ყველაზე გამოჩენილი მიმდევრები იყვნენ ჯექსონ პოლოკი და მარკ როტკო.

კაზიმირ მალევიჩი, "სუპრემატიზმი".

ავანგარდიზმი XIX საუკუნიდან ნიშნავს ახალ, ექსპერიმენტალურ წამოწყებებს, განსაკუთრებით ხელოვნებასა და კულტურაში. იგი შთაგონებულია საფრანგეთის რევოლუციის იდეებით. ავანგარდი არის აკადემიზმის საწინააღმდეგო მიმართულება.

... კითხვის გაგრძელება »

პეიზაჟი (ფრან. paysage) – არის სახვითი ხელოვნების ჟანრი, რომელშიც ბუნების სურათია ასახული. იგი ფრანგული სიტყვაა, სიტყვა–სიტყვით ნიშნავს ბუნების ხედს, ადგილმდებარეობის გამოსახულებას. სხვაგვარად რომ ვთქვათ, პეიზაჟი არის ბუნების სახეების პლასტიკური გამოსახვა.

თავდაპირველად პეიზაჟი წარმოადგენდა მხოლოდ ფონს ფიგურულ სურათებში, იგი არ ყოფილა ნაწარმოების მთავარი თემა. დამოუკიდებელი პეიზაჟების ხატვა აღორძინების ხანის დიდმა მხატვრებმა დაიწყეს – გერმანელმა ალბრეხტ დიურერმა (1471–1528), გენიალურმა იტალიელმა ლეონარდო და ვინჩიმ (1452–1519) და სხვებმა.

პეიზაჟური მხატვრობა განსაკუთრებით გაიფურჩქნა ნიდერლანდურ ხელოვნებაში XVII საუკუნეში. ამ საქმის ოსტატები იყვნენ იაკობ რეისდალი (1628–1682), რომელიც გატაცებული იყო ქარიშხლისაგან წაქცეული ხეების, ტყეებისა და ციხეთა ნანგრევების ხატვით, აგრეთვე მეინდენტ გობემა (1638–1709), რომელიც ხატავდა ნათელ, მზის შუქით სავსე პეიზაჟებს.

... კითხვის გაგრძელება »

კარლ ბრიულოვი, პომპეის უკანასკნელი დღე.

ისტორიული ფერწერა მხატვრული მიმდინარეობა, სტილი, რომელსაც საფუძველი ჩაუყარა ფრანგმა მხატვარმა, არქიტექტორმა და თეორეტიკოსმა ანდრე ფელიბიენმა 1667 წელს.

ისტორიული ფერწერა ასახავს კლასიკურ ისტორიულ, რელიგიურ და მითოლოგიურ სცენებს. უმეტესწილად ამ კატეგორიის ნახატები იქმნებოდა ისტორიის ამა თუ იმ ფაქტის ვიზუალურად შენარჩუნებისთვის.

ისტორიულ ფერწერაში შედის აგრეთვე ღმერთების და ქალღმერთების ამსახველი ნახატები, რომლებზეც ღმერთები ადამიანის სახეს ატარებენ. საფრანგეთის რევოლუციის პერიოდში იქმნებოდა ისტორიული ნახატები, სადაც შიშვლად იყვნენ გამოხატულნი სხვა და სხვა გმირები.

ამ დროს სხვა მხატვრები კლასიკურ სამოსში გამოწყობილებს ხატავდნენ ისტორიულ გმირებს. მაგალითად ბენჟამინ ვესტმა 1770 წელს დახატა ”მთავარი მგლის სიკვდილი”. ეს ნახატი ჯორჯ III-ემ შეუკვეთა მხატვარს, მაგრამ როდესაც ნამუშევარი ნახა დაიწუნა და უარი თქვა ფულის გადახდაზე, სწორედ ნახატზე ასახული კლასიკური სამოსის გამო.