08:00 საჭიროა თუ არა ბავშვების დასჯა. | |
კითხვაზე - საჭიროა თუ არა ბავშვის დასჯა ცუდი საქციელისთვის, ჩვეულებრივ, ყველა ერთგვაროვნად პასუხობს: „საჭიროა!" აზრთა სხვადასხვაობა დასჯის მეთოდის შერჩევისას წარმოიშობა. არიან დარიგება-დაყოლიების მომხრეები, მშობლები, რომლებიც სილას საუკეთესო საშუალებად თვლიან, თუმცა, არიან სხვებიც, რომლებიც სკანდალებით, ბავშვისათვის გართობის, გასეირნებისა და ტკბილეულის აკრძალვის მუქარითაც კი ცდილობენ პრობლემის მოგვარებას. ფიზიკური დასჯის მომხრეები ჩვეულებრივ იმ არგუმენტით ხელმძღვანელობენ, რომ მათაც მოხვედრიათ ბავშვობაში. სამაგიეროდ, ხომ ჩამოყალიბდნენ კარგ ადამიანებად? მათ რომ ჰკითხოთ, არასოდეს ყოფნით დრო ბავშვთან საუბრის გაბმისა და მისი დარიგებისთვის – როდისღა იმუშაონ, ოჯახი ხომ უნდა შეინახონ? ის მშობლები კი, ვინც თვლის, რომ მათი ბავშვი ანგელოზია, აშკარა დაუმორჩილებლობისა და ცუდი საქციელის შემთხვევაშიც კი მასწავლებელს, თუ სხვა ბავშვებს ადანაშაულებენ. ნებისმიერი რამ, ოღონდ არა საკუთარი შვილი! უკეთეს შემთხვევაში, ისინი ბავშვს ალერსიანად დატუქსავენ. ნებისმიერი უკიდურესობა მცდარია. სულ ერთია, ამგვარ შეცდომებს საკუთარი სიზარმაცის გამო სჩადიან მშობლები, დროის უკმარისობისა, თუ დაღლილობის. მთავარია, რა შედეგები მოყვება შემდგომში. თუ გსურთ, რომ ბავშვმა მოგისმინოთ და დაგიჯეროთ, დატუქსეთ ის მხოლოდ სერიოზული დანაშაულისთვის. ამასთან, კარგად აუხსენით, კონკრეტულად რით ხართ უკმაყოფილო და რატომ, რათა ის დაფიქრდეს საკუთარ საქციელსა და მის შედეგებზე. ნებისმიერ ასაკში ბავშვი უნდა ხვდებოდეს, რომ მისმა ცუდმა ქცევამ შეიძლება მშობლის რისხვა გამოიწვიოს, მაგრამ ამასთან, დარწმუნებული უნდა იყოს, რომ დედას და მამას მაინც უყვართ და არ დაუშვებენ მის დამცირებას, ადამიანური ღირსების შეურაცხყოფას. პირიქით, დაეხმარებიან იმის გარკვევაში, თუ რა არის კარგი და რა – ცუდი. არავითარ შემთხვევაში არ შეიძლება ბავშვის სხვის თვალწინ დასჯა. ეს გააფთრებასა და სირცხვილის გრძნობას გამოიწვევს მასში და მშობლის მიმართ წყენას დაუტოვებს, საკუთარი საქციელის გააზრებისა და სინანულის გრძნობის მაგიერ. თუ მასწავლებლები, აღმზრდელები, მეზობლები და ა.შ. უჩივიან თქვენს ბავშვს, ნუ იჩქარებთ მის დასჯას. ზრდასრული ადამიანებიც ხომ შეიძლება ცდებოდნენ და არაობიექტურები იყვნენ. ამ დროს მთავარია, ბავშვთან ერთად გაერკვეთ მომხდარის არსში, თუ რაში ადანაშაულებენ მას. რა თქმა უნდა, ბავშვის ცუდ საქციელთან დაკავშირებული საჩივრების უყურადღებოდ დატოვებაც დაუშვებელია. ეს მას იმის შეგრძნებას ჩამოუყალიბებს, რომ ყველაფერი ეპატიება. თუმცა, გამუდმებული ჩხუბიც საშინელებაა. ის საწამლავივით ეწვეთება ბავშვს გულში და შედეგად გაბოროტებასა და შურისძიების გრძნობის გაღვივებას იწვევს. თუ რით შეიძლება დასრულდეს ამგვარი მდგომარეობა – გაუთვალისწინებელია. ყოველთვის გახსოვდეთ, რომ დასჯის მეთოდი უნდა შეესაბამებოდეს დანაშაულის სიმძიმეს, და რა თქმა უნდა, არ უნდა ვნებდეს ბავშვის ჯანმრთელობას! თუ დარწმუნებული არ ხართ, დასასჯელია თუ არა ბავშვი, უმჯობესია, თავი შეიკავოთ. პროფილაქტიკისთვის ამის გაკეთება არ ღირს! ასევე, ნუ დააგროვებთ მის ცუდ საქციელებსა და დანაშაულებს იმისთვის, რომ შემდგომ „სასამართლო პროცესი" მოუწყოთ. დასჯა უნდა მოხდეს კონკრეტული საქციელის შემდეგ და არა რამდენიმე ხანში, როცა ყველაფერი ერთად გაგახსენდებათ. აუცილებლად შეურიგდით ბავშვს დასჯის შემდეგ და აღარასდროს გაიხსენოთ ეს ისტორია. ბავშვები სითბოში უნდა იზრდებოდნენ. ამიტომ ძლიერ გაბრაზების შემთხვევაშიც კი ჯერ დაწყნარდით და ნუ მიმართავთ ბავშვს, ისე როგორც თითქოს თქვენი შვილი კი არა მტერი იყოს. | |
|