"თითქოსდა წარმოუდგენელია, როგორ შეიძლება სულმა ზეგავლენა მოახდინოა სხეულის შენარჩუნებაზე. მთავარია საკუთარი თავის მართვა ისწავლოთ”. – ეს აზრი, რომელიც ოდესღაც გამოთქვა დიდმა გოეთემ, შეიძლება დაადასტუროს ასობით ადამიანმა. მათ პირადი მაგალითითაც დაამტკიცეს, რომ ჯანმრთელობა და ხანგრძლივი სიცოცხლე შეიძლება საკუთარი ინტელექტით მოიპოვოთ.


19 წლის გოეთეს ფილტვებიდან სისხლდენა დაეწყო. ექიმებმა იმედი გადაუწურეს. მან კი მიზნად დაისახა, რადაც არ უნდა დაჯდომოდა დაებრუნებინა ჯანმრთელობა. და არა მხოლოდ დაიბრუნა იგი, არამედ 82 წელი იცოცხლა, სიცოცხლის ბოლო დღეებამდე შეინარჩუნა სხეული ახალგაზრდობა და მშვენიერება. გენიოსმა დააპროგრამა საკუთარი ტვინი ჯანმრთელობასა და ხანგძლივ სიცოცხლეზე, ტვინმა კი თავის მხრივ ბრძანება მისცა სხეულს.

სუსტი ჯანმრთელობის მქონე ადამიანები რომ ღრმა სიბერემდე აღწევენ, ამის მაგალითი ისტორიაში მრავლადაა. ლეონარდო და ვინჩი, რომელიც დაბადებისას 900 გრამამდე ძლივს იწონიდა, ბებია ქალებს მკვდარი ეგონათ და ჯამში გადაუძახეს. მხოლოდ ცოტა ხნის შემდეგ როცა ახალშობილმა ამოიკნავლა, მიხვდნენ რომ ცოცხალი იყო და ყველაფერი იღონეს მის გადასარჩენად. აღორძინების ხანის ამ უდიდესმა გენიოსმა მისი დროეისთვის წარმოუდგენლად დიდხანს იცოცხლა – 67 წელი, მან ინტელექტის ძალიათ აიძულა თავისი ორგანიზმი, ყოფილიყო ჯანმრთელი.

ფრანგმა მწერალმა ბერნარ ფონტელმა, რომელიც ბავშვობაში ხშირად ავადმყოფობდა, ასი წელი იცოცხლა.

... კითხვის გაგრძელება »

როგორია როცა ხმელეთის დასასრულსს ცხოვრობ

1. რონდა (ესპანეთი) : ადგილი, რომელიც გაყოფილია 100 მეტრიანი კანიონით

2. ბონიფაცო (კორსიკა) : 70 მეტრიან კლდეზე მდებარე დასახლება, რომელიც ხმელთაშუა ზღვის თავზე მდებარეობს

3. კლდის სასახლე (ესპანეთი) : მდებარეობს 50 მეტრის სიმაღლის კლდეზე

4. სანტორინი (საბერძნეთი) : 300 მეტრ სიმაღლეზე მდებარე სამოთხე

5. მანაროლა (იატალია) : მსოფლიოს ყველაზე სახიფათო მდებარეობის ქალაქი

1-2 მეგრელები და გურულები; 3-6 იმერლები; 8-9 აჭარლები 

1-ქართლელი გლეხი; 2-მოქალაქე ხელოსანი; 3-მოქალაქე ვაჭარი; 4-7 მაღალი წოდების ქართლელები და კახელები; 8-9 ინგილოები

1-2 თუშები; 3-6 ხევსურები; 7 სვანი; 8-10 რაჭველები

ქართული ცეკვის სეხეობები:

ქართული

ჩვენს დრომდე მოღწეული რომანტიკული ხასიათის წყვილთა ცეკვებიდადნ უძველესია. ეს ცეკვა ქართული ხალხური ქორეოგრაფიის მწვერვალად შეიძლება ჩაითვალოს, (ძველად იწოდებოდა ,,სადარბაზო’’, ,,სანადიმო’’, ,, საარშიყო’’, ,,დავლური’’, ,,ლეკური’’). ქართული ცეკვა – სადარბაზო, სატრფიალო, საარშიყო, ქალ-ვაჟთა უძველესი, რომანტიკული შინაარსის წყვილური ცეკვაა. ქართული ხალხური ქორეოგრაფიის მწვერვალი ჩაისახა თატრალიზებული სინთეზური სანახაობის – სახიობის წიაღში ( XI-XII სს). თავდაპირველად სრულდებოდა გაცეკვებული დიალოგის სახით. ცეკვა ხუთ ნაწილიანია, ზოგჯერ სრულდება ოთხ ნაწილად. შესრულების აუცილებელი პირობაა – ქალთათვის – სამდაკვრით სვლაზე აგებული გედისებური სინარნარე, ვაჟთათვის – მრავალნაირი გასმები ტანის შეურყევლად. მუსიკალური ზომაა 6/8. ცეკვა ქართულის კლასიკური ნიმუში გვხდება ზ. ფალიაშვილის ოპერებში ,,აბესალომ და ეთერი’’ და ,,დაისი’’, დ. არაყიშვილის ,,თქმულება შოთა რუსთაველზე’’, მ. ბალანჩივაძის ,,დარეჯან ცბიერი’’ და სხვ.

მთიულური

ქართული ხალხური ცეკვების ჯგუფი, რომლებიც ერთნაირ ტექნოლოგიურ მასალაზე (მრავალფეროვანი ჩაკვრები, ცერილეთები, მუხლილეთები, ბრუნები, ხტომისებური მოძრაობები) არის აგებული. მთიულური ცეკვაც, ხევსურულის მსგავსად მთაში იღებს სათავეს და მისი შინაარსიც სატრფიალო მეტოქეობას ეფუძნება. თუმცაღა განსხვავება ისაა რომ მთიულურში, პაექრობა მოცეკვავეთა ორ ჯგუფს შორის მიმდინარეობს. ეს არის საბრძოლო ხელოვნებისა და ოსტატობის ნამდვილი ზეიმი, რომლის მუსიკალურ ... კითხვის გაგრძელება »

საქართველოში ტიხრული მინანქრის ხელოვნების უდიდესი სკოლა არსებობს. მუზეუმის საგანძურის დათვალეერებისას არაერთი უცხოელი სტუმარი გაოცებულა ქართული მინანქრის უნიკალური და გამორჩეული ნიმუშებით, თანაც ეს ნიმუშები უძველესია … სამწუხაროდ ტიხრული მინანქრის ტექნიკა ჩვენმა მხატვრებმა ერთხანს თითქოს მიივიწყეს, ბოლო დროს კი არაერთი მხატვარი დაუბრუნდა უნიკალური ტრადიციების მქონე ქართულ მინანქარს

. 

თბილისში გამართულმა ტიხრული მინანქრის პირველმა საერთაშორისო ბიენალემ კიდევ ერთხელ დაადასტურა, რომ თანამედროვე ქართული ტიხრული მინანქარი მსოფლიოში პირველობას არ თმობს. ბიენალში 12 ქვეყნის მხატვრები მონაწილეობდნენ. ხუთივე ნომინაციაში კი მხოლოდ ქართველებმა გაიმარჯვეს.

ტიხრული მინანქრით შესრულებული ნიმუშები განსაკუთრებით მოსწონთ უცხოელებს … იმიტომ, რომ ჩვენ გვაქვს გამორჩეული ტექნიკა, ამას ხელს მრავალსაუკუნოვანი ტრადიციაც უწყობს.

ბევრს კამათობენ, ქექავენ და ეძებენ ფაქტებს იმის დასამტკიცებლად, რომ მრავალხმიანი სიმღერების წმინდა ხალხურ წარმოშობაში ეჭვი შეიტანონ. ასეთი ვერაფერი იპოვეს და ბოლოს თავი დაანებეს.

ჩვენ კი, ქართველებს, საამაყო ის გვაქვს, რომ ქართული ხალხური სიმღერის ისტორია ჩვ.წ.აღ-მდე იწყება და ამდენი საუკუნის მანძილზე, მასზე არავის და არაფრის გავლენას არ უმოქმედია.

და ამ ყველაფრის ფონზე, როდესაც ქართული ხალხური სიმღერა საზღვრებს გასცდა, მუსიკალური სამყარო მის უნიკალურობაზე აალაპარაკა და მსოფლიო არიარება მოიპოვა; როდესაც ცნობილმა გერმანელმა მუსიკათმცოდნემ, ზიგფრიდ ნადელმა ევროპული მრავალხმიანობის წარმოშობის საფუძვლად ქართული პოლიფონია მიიჩნია; როდესაც იგორ სტრავინსკიმ გურულ სიმღერებს უმაღლესი შეფასება მისცა და ამერიკელებმა კოსმოსური ხომალდით გალაქტიკაში ”ჩაკრულო” გაუშვეს, ჩვენ ისღა დაგვრჩენია, გავუფრთხილდეთ საუკუნეებში გამოტარებულ ეროვნულ საგანძურს.

იმერული ნადური – განსაცვიფრებელი და დინამიური; ურთულესი გურული პოლიფონიური ”კრიმანჭული”; დიდებული სვანური ფერხული, რომელსაც ზორბა სვანები ცეკვით აჰყვებიან ხოლმე; ღვთის სადიდებელი საგალობლები და კახური მრავალჟამიერი…

მოსკოვში, სწორედ იმ ქალაქში, სადაც ყველაფერ ქართულს ემბარგო დაადეს, ცენტრალურ ფონოარქივში დღემდე სათუთად ინახავენ 1907 წლის ჩაწერილ გურულ ოთხხმიან სიმღერებს. ქართულ ჩანაწერებს ინგლისშიც უფრთხილდებიან. ლონდონის არქივის თბილისურ კატალოგში, რომელიც ასევე 1907 წლით თარიღდება, ორმოცდაცხრა ქართული ხალხური სიმღერა ინ ... კითხვის გაგრძელება »

ბაგრატ V-ის მეფობის ჟამს თემურ-ლენგი შვიდგზის შემოესია საქართველოს. შვიდჯერვე ნაცარტუტად აქცია იგი, ერთ-ერთი ლაშქრობისას ხელთ იგდო მეფე ბაგრატი და უბრძანა გამაჰმადიანება.

კარგა ხანს ვერ მოდრიკეს ბაგრატი, მაგრამ ბოლოს ვეღარ გაუძლო და სანაცვლოდ თემურისაგან ქართლში პატივის შენარჩუნებით დაბრუნების ნებართვა მიიღო.

სამშობლოში მიმავალ მეფეს ცბიერმა თემურმა მხლებლად 12 ათასიანი სპა გამოაყოლა; ქვეყნის გასამაჰმადიანებლად. ამ აზრს კი როდი ეთანხმებოდა ბაგრატი. როგორც კი მოუახლოვდა ხუნანს, მოუწოდა თავის ძეს გიორგის და ღვთის ძალით დაუნდობლად ამოწყვიტეს უცხო მხედრობა.

განრისხდა თემურ-ლენგი. თავისი ურიცხვი ლაშქარი კვლავ საქართველოსკენ გამოაჭენა. გზადაგზა წვავდა და აოხრებდა ყოველივეს. ასე ჩააღწიეს ქვათახევის მშვენიერ მონასტრამდე. სადაც ბოროტებით აღგზნებულებს სიმშვიდით მოსილი მონაზონნი, მორწმუნე დედანი და მამანი დაუხვდნენ.

დაუნდობლად შელეწა მომხვდურმა მონასტრის კარი, გაძარცვეს იგი და ცეცხლი წაუკიდეს ეკლესიას. ცეცხლი ხატებსა და შიგ გამომწყვდეულ ადამიანებს მოედო. მონაზვნებმა იწყეს სამარადისო გალობა. ეს ამბავი 1386 წელს მოხდა.

ცეცხლით დამდნარი სხეულების ჩამონაღვენთი დღესაც ყვითლად აჩნია ქვათახევის ეკლესიას.

ბედიის ტაძარი (რომელიც აფხაზეთში მდებარეობს) აშენებულია ბრწყინვალე ქართველი მეფის ბაგრატ III-ის (975-1014 წ.წ.) მიერ. მასვე მოუხატვინებია ეს ტაძარი. შეუწირავს მისთვის ხატები, ჯვრები, Bბარძიმ-ფეშხუმი, რაც ტაძრის სამკაულად იწოდებოდა. საეკლესიო სიწმინდეები, ამავე დროს, უზადო ხელოვნების ნიმუშებსაც წარმოადგენდა. სწორედ ამიტომაა, ალბათ, რომ `ქართლის ცხოვრებისУ მემატიანე ბაგრატის მეფობის ბრწყინვალებას სწორედ ამ ბედიის ტაძრის სამკაულებით განსაზღვრავს. `უკეთუ ვინმე ენებოს განცდად და გულისხმიერყოფად სიმაღლისათვის დიდებისა მეფობისა მისისა, პირველად განიცადოს სამკაულნი ბედიის ეკლესიისა~. Bბაგრატ III ბედიის ტაძარშია დასაფლავებული. სამწუხაროდ ამ სამკაულებიდან ჩვენამდე მხოლოდ ოქროს ბარძიმის ზედა ნაწილმა მოაღწია. B

Bბარძიმის თავდაპირველი ფეხი XVI საუკუნემდე დაკარგულა. Dდიმიტრი ბაქრაძემ არქეოლოგიური მოგზაურობის დროს ილორში ნახა ეს ბარძიმი ვერცხლის ფეხით, რომელიც წარწერის მიხედვით XVI ს-ში გაუახლებია სვიმონ ჩხეიძეს, ექვთიმე თაყაიშვილმა ეს ბარძიმი ფეხის გარეშე ნახა. Aამჟამად ბედიის ბარძიმი დაცულია სახელმწიფო ხელოვნების მუზეუმში. Mმის ერთ მხარეს გამოსახულია საყდარზე მჯდომი ღვთისმშობელი ყრმით. საწინააღმდეგო მხარეს კი საყდარზე მჯდომი მაცხოვარი. Aამ ორ ფიგურას შორის თაღებქვეშ განაწილებულია 10 წმიდანის ფიგურა. Bბარძიმის ზედა კიდეზე ვხვდებით საქტიტორო წარწერას, რომელშიც მოხსენიებულია ბაგრატ III და მისი დედა გურანდუხტ დედოფალი.

"ეპოქალური ქალბატონი”, "სცენის დედოფალი”- ეს ის ეპითეტებია, რომლითაც ქართველ მსახიობს სოფიკო ჭიაურელს ამკობენ. ის მართლაც საოცრად ნიჭიერი ქალბატონი იყო. სამწუხაროდ დღეს ის ჩვენთან აღარ არის და ჩვენ ისღა დაგვჩენია გავიხსენოთ, თუ როგორ დაიწყო მან თავისი კარიერა და როგორ მოახერხა მთელი მსოფლიოსთვის შეეყვარებინა თავი.

1937 წლის 21 მაისს, ფიქრის გორაზე, საკუთარ სახლში, სოფიკო ჭიაურელი დაიბადა. ეს სწორედ ის უბანი და ის ადგილია, სადაც მის მშობლებს პირველი პაემანი ჰქონდათ. სოფიკოს მამამ აქ შეჰფიცა მომავალ მეუღლეს, რომ ამ ადგილას სახლს ააშენებდა და ასეც მოიქცა. სწორედ იმ სახლში დაიბადა ქალბატონი სოფიკო.

ის ხელოვანთა ოჯახიდან იყო და მისი არჩევანი, რომ მსახიობი გამხდარიყო არავის გაკვირვებია. მამა- მიხეილ ჭიაურელი საბჭოთა კავშირის სახალხო არტისტი გახლდათ. მისი მრავალმხრივი ნიჭი ყველას აოცებდა. ის იყო მხატვარიც, მსახიობიც, მოქანდაკეც, უკრავდა ყველანაირ ინსტრუმენტზე და ამასთანავე იყო პოლიგლოტი. დედა- ვერიკო ანჯაფარიძე ყველასათვის ცნობილი და საყვარელი მსახიობი იყო. ხელოვნების ინგლისურმა აკადემიამ ის მეოცე საუკუნის საუკეთესო მსახიობი ქალების ათეულში შეიყვანა.

თავისი მოღვაწეობის განმავლობაში, სოფიკო ჭიაურელმა, თეატრსა და კინოში 100-ზე მეტი როლი შეასრულა.პირველი ფილმი მისი მონაწილეობით რეზო ჩხეიძის "ჩვენი ეზო” იყო. მას სერგო ფარაჯანოვის მუზასაც კი უწოდებდნენ.

ყველაზე ცნობილი ფ ... კითხვის გაგრძელება »

პეტრიწონის მონასტერი

პეტრიწონის მონასტერი, ასევე ბაჩკოვოს მონასტერი (ბულგ. Бачковски манастир) ბულგარეთში ქართული ქრისტიანული ხუროთმოძღვრების მნიშვნელოვანი მონუმენტია და ერთ-ერთი უდიდესი და უძველესი მართლმადიდებლური მონასტერი აღმოსავლეთ ევროპაში. მდებარეობს მდ. ჩეპელარეს მარჯვენა სანაპიროზე, სოფიიდან 89 კმ-ში და ამჟამად ბულგარეთის მართლმადიდებლური ეკლესიის წმინდა სინოდის პირდაპირ დაქვემდებარებაშია.

მონასტრის არქიტექტურა გამოირჩევა საერთო რწმენით დაკავშირებული ბიზანტიური, ქართული და ბულგარული კულტურის უნიკალური კომბინაციით.

ისტორია

მონასტერი 1083 წელს დააფუძნა უფლისწულმა გრიგოლ ბაკურიანის ძემ, რომელიც ცნობილი ქართველი სახელმწიფო მოღვაწე და სამხედრო მეთაური იყო ბიზანტიის კარზე. მანვე შეუდგინა მონასტერს ტიპიკონი ქართულ და ბერძნულ ენებზე.

კომპლექსში შედიოდა ღვთისმშობლის (მთავარი ტაძარი), იოანე ნათლისმცემლისა და წმინდა გიორგის ეკლესიები, აგრეთვე საძვალე (საძვალეში დაკრძალული არიან ძმები აბაზ და გრიგოლ ბაკურიანის ძენი). პეტრიწონის მონასტრის ირგვლივ მდებარე მიწები და დასახლებები მის საკუთრებას შეადგენდნენ, რაც ხელს უწყობდა მონასტრის ეკონომიკურად გაძლიერებას და დაწინაურებას

. ის იყო შუა საუკუნეების კულტურულ საგანმანათლებლო კერა – პეტრიწონის სემინარია. იქაურ მწიგნობრულ საქმიანობას, ტრადციული აზრით თითქმის ოცი წლის მანძილზე ხელმძღვანელობდა იოანე პეტრიწი, რომლის ლიტერატურულ-ფილოსოფიურმა სკოლამ კიდევ უფრო დაუახლოვა ქართული მწერლობა ბიზანტიურს. დოგმატური ფილოსოფიის წიგნები ... კითხვის გაგრძელება »

იბერიულ-კავკასიურ ხალხთა მითები

იბერიულ-კავკასიურ ხალხთა მითოლოგია ჩრდილოეთ კავკასიაში და ამიერკავკასიის ნაწილში მცხოვრებ იმ ხალხთა მითოლოგიური წარმოდგენების ერთობლიობას წარმოადგენს, რომლებიც საუბრობენ კავკასიური ენების ოჯახში შემავალ ენებზე. ამ ხალხთა ჯგუფს განეკუთვნებიან: ქართველები, ადიღები (ყაბარდოელები, ადიღები, ჩერქეზები), აფხაზები, აბაზები, ჩეჩნები და ინგუშები (ვაინახები), დაღესტნელები (ავარელები, ლეკები, დარგუელები, ლაკები, ლეზგები და სხვ.) და სხვ.სექციების სია

1 წარმოშობის ისტორია
2 დამახასიათებელი ნიშან-თვისებები
3 მითოლოგია კავკასიურ ფოლკლორში
3.1 ნადირობის რიტუალები
3.2 ტოტემები
3.3 ამინდის რიტუალები
3.4 აგრარული რიტუალები
3.5 ხელოსნობის მფარველები
4 ეპოსი

წარმოშობის ისტორია

ეს მითოლოგიური სისტემები წარმოიშვა უხსოვარ წარსულში იბერიულ-კავკასიურ ხალხთა წინაპარ ტომებს შორის. განვითარების პროცესში ეს სისტემები სხვადასხვა ზეგავლენას განიცდიდა. განსაკუთრებით დიდი ზეგავლენა მათზე ქრისტიანობამ და ისლამმა იქონია. კავკასიურ-იბერიული მითების ცალკეული ციკლები თითქმის არ შემონახულა, რადგან დიდ ეპოსებს (მაგ. ქართული ეპოსი ამირანის შესახებ, კავკასიური ნართების ეპოსი) შეერწყა თითქმის ყველა მითოლოგიური სიუჟეტი და მოტივი

. მრავალი წარმოდგენის და სიუჟეტის აღდგენა ხდება ენობრივი მონაცემებში და სიმღერებში, ცეკვებში, ზეპირ გადმოცემებსა და რიტუალებში გაბნეული მოტივების მიხედვით. ეს მოტივები, რომლებიც კარგავდნენ პირვანდელ კონტექსტს, ზოგჯერ ერწყმოდნენ ... კითხვის გაგრძელება »

პეტრე იბერი (411-491)

რელიგიური ფილოსოფოსი, თეოლოგი, საეკლესიო მოღვაწე. ერისკაცობაში მურვანი (სირიული წყაროებით – ნაბარნუგი). იყო შვილი იბერიის მეფის ბუზმარისა. ბიზანტიის კეისრის თეოდოსი II-ის მოთხოვნით 12-14 წლის მურვანი სათანადო ამალითურთ მძევლად წარიგზავნა კონსტანტინოპოლს, სადაც ჩინებულად ისწავლა ბერძნული და სირიული ენები და სრული რელიგიური და ფილოსოფიური განათლება მიიღო.

მის სწავლა-აღზრდას სამშობლოდან წამოყოლილ ცნობილ ქართველ ფოლოსოფოს მითრიდატე ლაზთან ერთად ხელმძღვანელობდა კეისრის მეუღლე დედოფალი ევდოკია. ბიოგრაფ ზაქარია ქართველის გადმოცემით, უფლისწულს თავისი განსწავლულობით, ბერძნულის ცოდნითა და გონებამახვილობით განცვიფრებაში მოჰყავდა მეფე და სასახლის ფილოსოფოსები.

შეუვალი ავტორიტეტი მოიპოვა იმპერატორის კარზეც და მთელ ბიზანტიაშიც. მას იხსენიებენ, როგორც "მსოფლიოში საკვირველად სახელგანთქმულ კაცს”. მაგრამ მურვანს არ აკმაყოფილებდა იმპერატორის სასახლე და რამდენიმე ქართველთან (მათ შორის მითრიდატე ლაზთან და ზაქარია ქართველთან) ერთად სასახლიდან გაიპარა. იერუსალიმში მოსწავლე და მასწავლებელი ბერად აღიკვეცნენ, გამოიცვალეს სახელები – მურვანი-პეტრედ, ხოლო მითრიდატე-იოანედ იწოდებიან.

445 წელს მღვდლად ეკურთხნენ, საბოლოოდ კი მაიუმში დამკვიდრდნენ, ღაზის მახლობლად, და დიდ ფილოსოფიურ-თეოლოგიურ მოღვაწეობას შეუდგნენ. (ანუ მიიღეს მღვდელ–მონაზნობა, ბერებიც აჰყავთ ამ ხარისხში, რათა მათ ჰქონდეთ უფლება აზიარონ მრევლი…)

პეტრე იბერი ავტორია დიდმნიშვნელოვანი წიგნებისა, თუმცა მისი სახელით ... კითხვის გაგრძელება »

1)ხატია აბრამიშვილი

2) თოკო გალუაშვილი

3)გიორგი გიორგაძე 

4)ნათია თათულაშვილი

5)შორენა შანშიაშვილი

6)ნათია ჩხიტუნიძე..

1) ნინო მელაძე

2)ვიქტორ კვარაცხელია 

3) ქეთი უბილავა

4)გიგა დარსანია 

5 )გურამი შენგელია 

6)გუნდის კაპიტანი - გურამ ბაქრაძე

 1) ნიკა მარკოზაშვილი

 2 )მაკა ჯიჯიაშვილი

 3)თემური მამისაშვილი  

 4)ალექსი მამისაშვილი

 5)მირანდა ბარამიძე

 6)სერგო დორეული

ლაზეთი, იგივე ჭანეთი, უძველესი დროიდანვე დასავლურ-ქართული ტომებით იყო დასახლებული.

ძვ.წ. XI-VIII საუკუნეებში იგი ქართველი ტომების პირველ სახელმწიფოებრივ გაერთიანებაში – კოლხას – შემადგენლობაში შედიოდა, ძვ.წ. VI საუკუნიდან ძლევამოსილი კოლხეთის სამეფოს ნაწილია. I საუკუნეში ეს ტორიტორია რომმა დაიპყრო. იბერიის (ქართლის) სამეფოს ძლიერების ხანაში ლაზეთის ნაწილი ქართლის სამეფოში შევიდა. VII საუკუნეში აღმოსავლეთ ლაზეთს ბიზანტიის იმპერია დაეუფლა.

XIII საუკუნის დამდეგს საქართველომ ბიზანტიის იმპერიას შავი ზღვის სამხრეთ-აღმოსავლეთი ნაწილი ჩამოაჭრა და მისგან ტრაპიზონის ვასალური სამეფო შექმნა. აღმოსავლეთ ლაზეთი მის შემადგენლობაში მოექცა. 1282 წელს ლაზეთი დავით ნარინმა დაიპყრო, ხოლო XIII საუკუნის მიწურულს ის სამცხის მფლობელ ჯაყელთა ხელში გადავიდა. XV საუკუნეში სამცხის მთავარმა ლაზეთი გურიის მთავრს გადასცა, თუმცა მომდევნო პერიოდებში ლაზეთი ამ ორ სამთავროს შორის მუდამ ცილობის საგანს წარმოადგენდა.

XVI საუკუნეში ლაზეთი ოსმალეთმა დაიპყრო. მიტაცებული ქვეყანა ოსმალებმა ტრაპიზონის ვილაიეთს მიათვალეს და ხუთ კაზად დაყვეს.

ლაზეთის დაპყრობის შემდეგ თურქებმა ადგილობრივი მოსახლეობის გამაჰმადიანება იწყეს, მაგრამ ხალხი წინ აღუდგა მათ მცდელობას. მაშინ თურქებმა მძიმე გადასახადები დაუწესეს ყველას, ვინც ქრისტიანობას შეინარჩუნებდა და მაჰმადიანობის ... კითხვის გაგრძელება »

ბაგრატის ტაძარში სამარხი აღმოაჩინეს. როგორც საქართველოს კულტურული მემკვიდრეობის დაცვის სააგენტოს ხელმძღვანელმა ნიკოლოზ ვაჩეიშვილმა განაცხადა, სამარხი ქალს უნდა ეკუთვნოდეს.

„ტაძრის დასავლეთ ნაწილში აღმოჩენილია ქალის მდიდრული სამარხი, რომელიც სავარუდოდ, დედოფალი უნდა იყოს, თუმცა ამის შესახებ დაზუსტებით ამ ეტაპზე რამის თქმა არ შეგვიძლია”, – განაცხადა ვაჩეიშვილმა.

ერთ-ერთი ვერსიით, ბაგრატის ტაძარში, შესაძლოა, თამარ მეფეც ყოფილიყო დაკრძალული.

როგორც კულტურული მემკვიდრეობის დაცვის ეროვნულ სააგენტოში განაცხადეს, სამარხში დიდი რაოდენობით ოქროს ნივთები და სხვადასხვა სამკაულები არის თავმოყრილი. ამავე სააგენტოს თანამშრომლები ქუთაისისაკენ უკვე გაეშურნენ. ჯერჯერობით დაუზუსტებელია თუ რომელი საუკუნით თარიღდება აღნიშნული სამარხი.

გავრცელებული ცნობით, ძვირფასეულობა იმდენად დიდი რაოდენობისა და მნიშვნელობისაა, რომ ბაგრატის ტაძრის მიმდებარე ტერიტორიას სამართალდამცავები იცავენ.

ალბათ ყველას გსმენიათ მამა გაბრიელის შესახებ… მის სახელს ძალიან ბევრი სასწაული უკავშირდება… ჩემი თხოვნა იქნება წაკითხვა არ დაგეზაროთ…

მამა გაბრიელი (ერისკაცობაში გოდერძი ვასილის ძე ურგებაძე) მღვდელ-მონაზონი, საქართველოს ეკლესიის არქიმანდრიტი დაიბადა თბილისში, 1929 წლის 26 აგვისტოს, თეთრიწყაროს 11 ნომერში, წმინდა ბარბარეს ეკლესიის ახლოს. მამამისი, ვასილ ურგებაძე მტკიცე ხასიათის კომუნისტი იყო. იგი ხელმძღვანელობდა ეკლესიის დანგრევას და მის ადგილზე კინოთეატრის მშენებლობას. მას აკრძალული ჰქონდა ყოველგვარ სარწმუნოებრივ საკითხზე მსჯელობა. მეუღლეს, (შემდგომში მონაზონი ანა), უკრძალავდა ბავშვების მონათვლას და ეკლესიაში სიარულს. არაერთხელ დამუქრებია მას, რომ წინააღმდეგ შემთხვევაში, ოჯახს დაატოვებინებდა. 1931 წელს ვასილ ურგებაძე შეთქმულებმა მოკლეს. ამის შემდეგ, ოჯახის წევრები მამის სახელს – ვასიკოს, მამა გაბრიელს ეძახდნენ.

პატარა ვასიკო იყო ძალიან წყნარი. უყვარდა ქვიშაში თამაში, თუმცა სხვა ბავშვებისაგან განსხვავებით, ყოველთვის ეკლესიებს აგებდა, შიგ ასანთის ღერებს ამაგრებდა და ამბობდა ეს სანთლებიაო. ერთხელ, მეზობლების ჩხუბს შეესწრო; ერთმა ქალმა უთხრა მეორეს, რა ჯვარზე მაცვი ქრისტესავითო. გაკვირვებულმა ვასიკომ იკითხა – რატომ აცვეს ქრისტე ჯვარსო? პასუხი ვერავინ გასცა, უთხრეს ეკლესიაში წასულიყო, მაგრამ ეკლესია დაკეტილი დახვდა. ყარაულმა ურჩია წაეკითხა ქრისტეს ისტორია. ამის შემდეგ დაიწყო ფულის შეგროვება და ღვთის წყალობით შეიძინა წიგნი, რომლითაც ქრისტეს ცხოვრებას გაეცნო. წიგნი ბაზარში იყ ... კითხვის გაგრძელება »

გეორგიევსკის ტრაქტატი უნდა გაფორმებულიყო თუ არა?

ირანისა და ოსმალეთის მხრიდან მზარდი საშიშროება საქართველოს სახელმწიფოებრივ არსებობას საფრთხის ქვეშ აყენებდა. ქართლ-კახეთის მეფე ერეკლე II-ს ერთადერთ გამოსავლად რუსეთთან კავშირის გამყარება მიაჩნდა.

XVIII საუკუნის 80-იან წლებში მკვეთრად შეიცვალა რუსეთის მმართველი წრეების დამოკიდებულება საქართველოსადმი. მას შემდე, რაც რუსეთმა თავისი გავლენა ყირიმზე გაავრცელა და მისი საზღვრები თითქმის კავკასიონის ქედს მიებჯინა, საიმპერატორო კარს აშკარად გაუძლიერდა ინტერესი ამიერკავკასიისადმი. თუკი აქამდე საქართველოს მეფეების თხოვნას კავკასიონის გადმოღმა ქვეყნების საქმეებში აქტიური ჩარევის შესახებ რუსი პოლიტიკოსები მაინცდამაინც დიდის ხალისით არ ეკიდებოდნენ, ახლა საწინააღმდეგო მდგომარეობა შეიქნა. რუსეთის საგარეო პოლიტიკის მესვეურებმა დაიწყეს კავკასიის ზბით წინა აზიაში რუსეთის გავლენის გავრცელების გეგმების შედგენა.

ამ გეგმებში ქრისტიანულ საქართველოს ერთ-ერთი უპირველესი ადგილი ეკავა. აქედან გამომდინარე, ერეკლე მეორის კარზე გაახშირეს სტუმრობა რუსმა მოხელეებმა, ელჩებმა, მოგზაურებმა, რომლებიც ბეჯითად ურჩევდნენ ქართლ-კახეთის მეფეს რუსეთთან კავშირის აღდგენას, იმპერატორისთვის მფარველობის ოფიციალურად თხოვნას. ერეკლე მეორე საქმის ასეთ შემობრუნებას კმაყოფილი შეხვდა.

1782 წლის ბოლოს ერეკლე II-მ ეკატერინე II-ს მიმართა თხოვნით საქართველო რუსეთის მფარველობის ქვეშ აეყვანა. ამიერკავკასიაში რუსეთის პოზიციების გამყარების მიზნით ეკატერინე II-მ თავად პავლე პოტიო ... კითხვის გაგრძელება »

 მშობლიური მიწიდან აყრა და უცხო ქვეყნებში გადასახლება, ისედაც ერთი მუჭა ქართველებისათვის, ისტორიული ხვედრი ყოფილა. ეს არც შაჰ-აბას პირველის დროს დაწყებულა და არც მისი მბრძანებლობის მერე დამთავრებულა. იგი დიდი ხნის მანძილზე მიმდინარეობდა, რაშიც ირანი და თურქეთი ტოლს არ უდებდნენ ერთმანეთს.

თემურლენგს ნაკლებად არ აუყრია ქართველები მშობლიური მიწიდან, მაგრამ შაჰ-აბასის სახელი მასზე უფრო მწარედ შემორჩა ჩვენს მეხსიერებას. როგორც ისტორიული წყაროები მოწმობენ, შაჰ-აბასს 130 ათასი სული გადაუსახლებია ირანში, მაგრამ ფრანგი მოგზაურის – შარდენის გამოანგარიშებით, საქართველოს ოთხგზის დალაშქვრის შედეგად შაჰს ირანში ტყვედ 400 ათასამდე ქართველი წაუსხამს.

მშობლიური მიწიდან აყრილთა ბედი სხვადასხვაგვარი ყოფილა – ნაწილი გზაშივე იყიდებოდა ან იხოცებოდა, ნაწილი ირანის სხვადასხვა რაიონში ჯგუფ-ჯგუფად მიმოიბნეოდა და თანდათან ადგილობრივ მოსახლეობაში ითქვიფებოდა.

ერთადერთნი არიან ფერეიდნელი ქართველები, რომლებიც არ აითქვიფნენ ადგილობრივ მოსახლეობაში და შეინარჩუნეს ქართველობა.

ქართველთა გადასახლება ირანში შაჰ-აბასის პოლიტიკურ მიზანს ემსახურებოდა – ერთი მხრივ, მათ ნაფუძარზე მაჰმადიანურ თურქმანულ ტომთა დასახლებას და ამით ირანის სახელმწიფოს განაპირა ზოლის საიმედოდ დაცვას, მეორე მხრივ, ირანში გადასახლებული ქართველებით მომთაბარე ტომების თავდასხმებისაგან ირანელთა დაცვას.

შაჰ-აბასს ტყვე ქართველები ფერეიდანში დაუსახლებია. ქართველები ფერეიდნის თოთხ ... კითხვის გაგრძელება »

ივანე ჯავახიშვილი (დ. 11 აპრილი/23 აპრილი, 1876, თბილისი ― გ. 18 ნოემბერი, 1940, იქვე), ქართველი ისტორიკოსი და საზოგადო მოღვაწე, თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის (თსუ) თანადამფუძნებელი, საქართველოსა და კავკასიის ისტორიის თანამედროვე სამეცნიერო სკოლის ერთ-ერთი ფუძემდებელი, ყოფილი საბჭოთა კავშირის მეცნიერებათა აკადემიის აკადემიკოსი, ისტორიის მეცნიერებათა დოქტორი.

პროფესორი. ივ. ჯავახიშვილი დაიბადა თბილისში. მამამისი, თავადი ალექსანდრე ჯავახიშვილი გიმნაზიის მასწავლებელი იყო. 1895 წელს ჯავახიშვილმა დაასრულა თბილისის პირველ კლასიკურ გიმნაზია, 1899 წელს კი პეტერბურგის (რუსეთი) უნივერსიტეტის აღმოსავლურ ენათა ფაკულტეტის სომხურ-ქართულ-ირანულ განყოფილება. 1899—1901 წლებში იყო ამავე უნივერსიტეტის მაგისტრანტი. 1901—1902 წლებში იგი მიწვეულ იქნა ბერლინის უნივერსიტეტში (გერმანია).

1902—1917 წლებში ჯავახიშვილი იყო პეტერბურგის უნივერსიტეტის აღმოსავლური ფაკულტეტის ქართული და სომხური ფილოლოგიის კათედრის პრივატ-დოცენტი. 1907 წელს ნაშრომისათვის „ძველი საქართველოსა და ძველი სომხეთის სახელმწიფოებრივი წყობილება" მას მიენიჭა მაგისტრის სამეცნიერო ხარისხი. 1907—1917 წლებში იგი ხელმძღვანელობდა პეტერბურგის (პეტროგრადის)უნივერსიტეტის ქართველ სტუდენტთა სამეცნიერო წრეს. 1907 წლიდან იყო საქართველოს საისტორიო და საეთნოგრაფიო საზოგადოების დამფუძნებელი წევრი. 1918 წელს მას მიენიჭა პრ ... კითხვის გაგრძელება »

იორგი ბრწყინვალე (1286 – 1346) – საქართველოს მეფე (1314 – 1346)

აღიზარდა სამცხეში, მისი ბაბუის (დედის მხარე) ბექა I ჯაყელის (მანდატურთუხუცესი) კარზე. 1299 ყაზან-ყაენმა მცირეწლოვანი გიორგი საკუთარი ძმის დავით VIII-ის წინააღმდეგ ბრძოლაში ჩააბა – მეფედ დანიშნა, მაგრამ მისი უფლებები თბილისს არ სცილდებოდა და ამიტომ "თბილისის მეფეს” უწოდებდნენ. ამავე მიზნით გამოიყენა ყაენმა დავით VIII-ის მეორე ძმა ვახტანგ III (მეფობდა 1302-08 წლებში). 1314 წელს, დავით VIII-ისა და ვახტანგ III-ის გარდაცვალების შემდეგ, გიორგი V-მ მიიღო მეფობა.

გიორგიმ ჩაიბარა დაქცეული ქვეყანა – ეკონომიკურად დაძაბუნებული, პოლიტიკურად დაშლილი, სულიერად დაკნინებული. იდგა „დიდი უსამართლობა და მძლავრებულობა… ერთმანეთის ღალატად დასხმა, დაქცევა ციხეთა, სიკვდილი, ცოლის წაგვრა და დაგდება უბრალოსა – მრავალფერნი ულუსობანი”, არსად "სამართალი აღარ იყო-ღა”.

ქართველი დიდებულები მეფის მტკიცე ხელისუფლებას დიდი ხანია გადაჩვეულები იყვნენ, გიორგის რადიკალური ღონისძიებების გატარება მოუხდა. მეფის ბრძანებით, კახეთში, ცივის მთაზე, სადარბაზოდ მოიწვიეს ურჩი ერისთავები, შეიპყრეს ისინი და სიკვდილით დასაჯეს. მეფემ აღკვეთა ოსთა თავდასხმები და გაათავისუფლა ქალაქი გორი. მიუხედავად ამისა, ქვეყანა იმდენად იყო დანაწევრებული, რომ გიორგის „თბილისის მეფეს” უწოდებდნენ. საჭირო იყო ქვეყნის ერთიანობის აღდგენა.

წარმატებული იყო მეფის საგარეო პოლიტიკაც. გიორგი კარგად ხედავდა, რომ მონღოლთა ძლიერება წარსულს ჩაბარდა და ადრე თუ გვიან მათი სახელმწიფ ... კითხვის გაგრძელება »

ყველაფერი მონასტრის შესახებ

მონასტრის ისტორია

ბოდბის მონასტერს გამორჩეული ადგილი უკავია საქართველოს სულიერ ცხოვრებაში. ამის მიზეზი, რა თქმა უნდა, ისაა, რომ აქ განისვენებს ქართველთა განმანათლებელი, მოციქულთა სწორი წმიდა ნინო. დაბა „ბოდბისი" უფალმა ჯერ კიდევ წმიდა ნინოს სიცოცხლეში განადიდა, როგორც მისი სათნომყოფელის მომავალი განსასვენებელი. და იმ დროიდან მოყოლებული წმიდა ნინოს საფლავი მადლისა და კურნების ცხოველ წყაროდ იქცა ქართველი ერისათვის.

14 წლის იყო წმიდა ნინო, როცა ღვთისმშობლის ბრძანებით მისი წილხვედრი ქვეყნისკენ გამოემართა. აქ მან მრავალი ცრემლით, ლოცვითა და მკაცრი მოღვაწეობით სრულყო თავისი მოციქულებრივი ღვაწლი და წარმართობის ნისლით დაფარული ერი ჭეშმარიტების ნათელს აზიარა.

წმინდა ნინოს დროიდან მოკიდებული ბოდბის მონასტერი ქართველ მეფეთა და დიდებულთა უპირველესი ზრუნვის საგანს წარმოადგენდა.

V ს. ვახტანგ გორგასალმა გაამშვენა და გააფართოვა ტაძარი, ხოლო სამნავიანი ბაზილიკის სახე მან VIII-IX ს.ს. მიიღო.

XII საუკუნეში, დავით აღმაშენებლის ძის, დემეტრე I-ის მეფობის ხანაში, კიდევ ერთხელ შეიმკო წმიდა ნინოს განსასვენებლი.

მოციქულთა სწორის საფლავი იმდენად პატივცემული იყო, რომ მონღოლებმა, რომლებმაც მიწასთან გაასწორეთ მთელი ქვეყანა, დაუნგრეველ-აუოხრებელი დატოვეს მხოლოდ ბოდბის ტაძარი, თუმცა ისიც არა უვნებლად.

შუა საუკუნეებში ამ ტაძარში იკურთხებოდნენ კახთა მეფეები. სხვათა შორის, ბოდბის ტაძარში თეიმურაზ I-ის აღსაყდრებას თავად შაჰ-აბას ... კითხვის გაგრძელება »

ყოვლადწმიდა ღვთისმშობლის კვართის ადგილსამყოფელის შესახებ ქრისტიანულმა სამყარომ სულ 10-15 წლის წინ არაფერი იცოდა. ეს სასწაულის ტოლფასი საიდუმლო ზუგდიდში გაცხადდა: ღვთისმშობლის კვართი მისივე წილხვდომილ ქვეყანაში, კერძოდ, ზუგდიდის დადიანების სასახლის კედლებში ესვენა.

საბჭოთა დიქტატურის მარცხის შემდეგ ეს ამბავი პირველად საზოგადოებას აუწყა საგანძურის მცველმა ლილი ბერაიამ.

წმინდა ნაწილები მოთავსებულია ვერცხლით მოჭედილ პატარა ზომის სასახლეში, რომელიც ძლიერ დაზიანებულია. იგი შემკობილია თვლებით, ღვთისმშობლის გამოსახულებით და აქვს წარწერა: „…შევამკე ჻ და ფერვითა ჻ თვალითა ჻ მარგალიტითა ჻ მე ხელმწიფემან ჻ დადიანმა ჻ პატრონმა ჻ ლევან ჻ მისთვის ჻ საოხად ჻ შეგიმკვეთ ჻ ყოვლად წმიდაო ჻ ქერუბიმთა ჻ უმაღლესო ჻ სერაბიმთა ჻ უაღმატებულესო ჻ ქალწულო ჻ ყდ ჻ საგალობელო ჻ ლხინებაო ჻ ყოველთა ჻ ქრისტეანეთაო ჻ შეისმინე ჻ ვედრება ჻ ჩვენი ჻ და ჻ იხსენ ჻ და აცხოვნე ჻ განუსვენე ჻ და აკურთხე ჻ სული ჻ დედოფლისა ჻ ნესტან-დარეჯანისა ჻ და დაამკვიდრე ჻ სასუფეველსა ჻ ამინ ჻

მოიჭედა ყოვლად ჻ წმიდისა ჻ პერანგისა ჻ კუბო ესე ჻ ქკსა ჻ სამას ჻ ოცდა ჻ რვასა ჻" (ქორონიკონი უდრის 1640 წელს).

არსებობს სხვადასხვა მოსაზრება ამ სიწმიდის საქართველოში მოხვედრის შესახებ: ერთი ვარაუდით, ის მე-15 საუკუნის დასაწყისშია ჩამოტანილი იერუსალიმიდან.

ვახუშტი ბატონიშვილი მწირ ინფორმაციას გვაწვდის აღნიშნულ საკითხზე: „…ხოფის ეკლესიასა შინა მსუენარებს პერანგი ყოვლად წმიდისა ღვთისმშობლისა სასწაულ მოქმედი…"

სამაგიეროდ ცნობები ამ და ზ ... კითხვის გაგრძელება »

როგორც ალბათ ბევრს გსმენიათ, არსებობს მოსაზრება რომლის მიხედვითაც ნოეს კიდობანი არის საქართველოში – კერძოდ კი სოფელ ნუნისში. . .

მე ძალიან დამაინტერესა ამ სოფელმა და დავიწყე ინფორმაციის მოძებნა ამ სოფელზე : ) ცოტა რამ ვნახე სხვადასხვა ადამიანების მონაყოლიდან : ) ასე რომ თუ გაინტერესებთ წაიკითხეთ ეს პოსტი და დააკომენტარეთ : )

ყველაფერი დაიწყო იქედან, რომ 4-5 წლის წინ(თუ 3-4), გაზეთ ასავალ-დასავალში გამოაქვეყნეს ვინმე გივი ალაზნისპირელის სტატია, რომელიც წერდა რომ საქართველოში, კერძოდ კი სოფელ ნუნისში არის ნოეს კიდობანი . . . სოფელი ნუნისი არის მთიან რეგიონში, და ნოეს კიდობანიც არის ერთ-ერთი მთა . . . ანუ, ნოეს კიდობანი არ ტივტივებდა წყალზე, ხალხი მხოლოდ იმის წყალობით გადარჩნენ, რომ კიდობანი(მთა, გამოქვაბული) დაიკეტა ჰერმეტიულად. ბატონი გივი ამბობდა, რომ ამ მთაში აღმოაჩინეს 13 ოთახი, რომელთაგანაც მხოლოდ 12 გახსნეს . . . და მეცამეტე კი არ გახსნეს იმიტომ, რომ მისგან სასტიკი კვნესა, კივილი და სხვა შემაძრწუნებელი ხმები მოდიოდა . . . და მეცნიერებმა დაასკვნეს(ან ბატონმა გივიმ…), რომ ეს მე13 კარები იყო ჯოჯოხეთში ჩასასვლელი(შესასვლელი).

კიდევ იყო ფაქტები. . . ცოტა ხნის შემდეგ ეს თემა ყველამ დაივწყა – და ეხლახანს, ერთ-ერთ ჟურნალში აღმოვაჩინე დაახლოებით იგივე შინაარსის სტატია . . . რომელშიც მოყვანილი იყო ფაქტები – თუ რატომ იყო ის მთა ნოეს კიდობანი, და როგორ ცოცხლობდნენ შიგნით ადამიანები, მაგრამ ა ... კითხვის გაგრძელება »

ფშავ-ხევსურეთი საქართველოს ერთ-ერთი ულამაზესი კუთხეა,თავისი უძლიერესი ხელოვნებით… გაგრძელებაში ნახავთ როგორ ილოცებიან მთაში

ღმერთმა გაცოცხლოს და გადღეგრძელოს, ვისაც შენი სიცოცხლე არ უნდოდეს, ღმერთმა ის ნუ აცოცხლოს, შენი ამჯობინოს შენი მტრისას. შეგეწიოს ფშავ-ხევსურეთის სალოცავები, კეთილ საქმეზე ხელი მოგიმართოს, გაგახაროს, (ქალს) ძმები გიცოცხლოს, შენს ბედნიერობას შაგვასწროს, შენს მაყრად მოვდიოდე, ქორწილში ღვინოსა ვსომდე.

ბებერო, გაცოცხლოს, მანამ გინდა რო იცოცხლო, ღმერთმა მოგცეს მუხში ჯანი და თვალის სინათლე, შენი შვილების ხელით გეღირსოს გულზე მიწა, გიცოცხლოს ისინიც, ვინც გყვანან და გეიმედებიან. სააქაოს ცხოვრება მოგცეს, საიქიოს ცხონება.

პატარძალო, გაგახაროს, კეთილი იყოს შენი ფეხი ამ ოჯახში, ისითა ჭკვა-ნამუსისა გამყოფოს, რო თხასა და მგელს ერთად აძუებდე, ისითა საყვარელი გამყოფოს, რო დედამთილი მამამთილს ეჩხუბებოდეს, როგორ თუ პატარძალი გამიჯავრე და მამამთილი დედამთილსა.

მე მაამოს, თქვენ გაგიმარჯოსთ, – ესე მტერი დაგესცალოსთ.

მამაო მღვდელო, შე გაცოცხლოს, შენი წირვა-ლოცვის მადლი შენც შაგეწიოს და ჩვენც, ცოლ-შვილი გიცოცხლოს.

ბალღო, შენც გაცოცხლოს, დედ-მამა გიცოცხლოს, კაი კაცი გამოგიყვანოს, – პურადი, გულადი, – მტერს მტრულადა ჰხვდებოდე, მოკეთეს მოკეთურადა, არ იყო წარამარაი. მე აქ ვილოცები, გამგონე ღმერთია

ქართული ხალხური მუსიკა სათავეს უძველეს დროში იღებს. იგი თავიდანვე დაკავშირებული იყო ჩვენს წინაპართა ყოფასთან. მასში, როგორ სარკეში, არეკლილია ქართველი ერის უმდიდრესი ისტორია, სულიერი მისწრაფებანი, ზნეობრივი სისპეტაკე, კაცთმოყვარეობა, პატრიოტული და გმირული შემართება. ხალხური მუსიკა ოდითგანვე ერის სულიერ საზრდოს წარმოადგენდა და ქართველი კაცის ყოველ სამეურნეო თუ ყოფით საქმიანობას უკავშირდებოდა. მღეროდნენ ომის, შრომის, ავადმყოფობის, მხიარულების, მწუხარების დროს. სიმღერა სწორედ ის ძალა იყო, რომელიც გაჭირვებაში მხნეობასა და სიმტკიცეს მატებდა. ამიტომაც უფრთხილდებოდა ქართველი კაცი თავის მრავალსაუკუნოვან მუსიკალურ ენას.

უძველესი ცნობები ქართული ხალხური მუსიკის შესახებ არქეოლოგიურ მასალებსა და ძველბერძნულ წყაროებში მოიპოვება. აღმოჩენილია სხვადასხვაგვარი საკრავი, რომლებიც ჯერ კიდევ ჩვენს წელთ აღრიცხვამდე დაუმზადებიათ: სალამურები, ჩანგი, ლირა…

უნდა აღინიშნოს, რომ ქართულ ხალხურ სიმღერებს უხსოვარი დროიდან მრავალხმიანობა ახასიათებდათ. მრავალხმიანობა, ანუ პოლიფონიურობა, კი უნიკალურ მოვლენად ითვლება და მსოფლიოს ხალხთა შორის ერთეულები თუ დაიტრაბახებენ ასეთი სიმდიდრით. ქართული მრავალხმიანობა მათ შორისაც სრულიად განსაკუთრებულია, განსხვავებული და მრავალეფროვანი. საქართველოს ყველა კუთხეს თავისებური მუსიკალური დიალექტი აქვს, ასეთი დიალექტები 15-მდე აღწევს.

ქართული ხალხური სიმღერები ერთგვარ წარმოდგენას გვიქმნიან ჩვენს წინაპართა ადათებსა და ცხოვრების წესზე. ამდენად, ქართულ ხალხურ სიმღერას ისტორიული მნიშვნელობაც ... კითხვის გაგრძელება »

იეთიმ გურჯი (ნამდვილი სახელი და გვარი იეთიმ იბრაიმის ძე დაბღიშვილი)ქართველი სახალხო მელექსე და ლოტბარი, ძველი თბილისის აშუღური პოეზიის ერთ-ერთი საუკეთესო წარმომადგენელი.

1895წლიდან თხზავდა ლექსებს ქართულ, სომხურ, აზერბაიჯანულ ენებზე.

  იეთიმ გურჯის ლექსები უმთავრესად სიმღერების სახით ვრცელდებოდა, რომლებსაც თვითონვე ქმნიდა და ასრულებდა. მის პოეზიაში ასახულია ქალაქის მუშების, ხელოსნების, წვრილი ვაჭრებისა და გლეხობის ცხოვრება, ძველთბილისური ბოჰემა.

ბერიკაობა, ქართული ხალხური იმპროვიზაციული ნიღბების თეატრი. ტერმინი ბერიკაობა განაყოფიერებისა და შვილიერების კულტის სადიდებელ სანახაობას აღნიშნავს და ნაწარმოებია საერთო ქართველური ძირიდან „ბერ" (შვილი).

ბერიკაობას ბერიკები ასრულებდნენ. სცენარები, რომელთა საფუძველზეც იქმნდებოდა ბერიკული წარმოდგენები, საუკუნეთა მანძილზე იცვლებოდა, ახალი შინაარსით მდიდრდებოდა და თაობიდან თაობას გადაეცემოდა. მათი კონკრეტული მოქმედებით განსახიერება და სიტყვიერი მასალით ხორცშესხმა მთლიანად ბერიკების ნიჭსა და უნარზე იყო დამოკიდებული. ბერიკულ წარმოდგენებში შემონახულის განაყოფიერებისა და შვილიერების ღვთაების სადიდებელი მისტერიის გადმონაშთი (მაგ. ყვარლის რაიონის სოფ. საბუეში, აგრეთვე ადიგენის რაიონის სოფ. უდეში, ახმეტის რაიონის სოფ. მატანში დღესაც სრულდება ოდესღაც ტახღვთაების გარდაცვალებასა და მის აღდგომა-გაცოცხლებასთან დაკავშირებული მისტერიის სცენები)

.

დროთა ვითარებაში ბერიკაობამ დაკარგა საკულტო-რელიგიური დანიშნულება და მშრომელი ხალხის ცხოვრების, მისი მისწრაფებების გამომსახველად იქცა. ბერიკების მრავალი სიუჟეტი შეიცავს უცხოელ დამპყრობთა წინააღმდეგ ქართველი ხალხის ბრძოლის სურათებს, თავადების, ეკლესიის მსახურთა, მოსამართლეთა საქმიანობის მამხილებელ სცენებს. ჩვენამდე მოღწეულია ბერიკაობის 100-მდე სიუჟეტი. მათი უმეტესობა კომიკურია და ძირითადად შექმნილია საყოფაცხოვრებო თემაზე. ბერიკაობა სამგვარი წყობისა იყო: კარდაკარ სასიარულო, მოედანზე სათამაშო და სადარბაზო. საგანგებოდ შერჩეულ მოედანზე იმართებოდა დიდი ბერიკ ... კითხვის გაგრძელება »

წაწლობის ტრადიცია და ფენომენი ერთ-ერთი ყველაზე უძველესია ჩვენი ქვეყნის წეს-ჩვეულებათაგან. იგი ძირითადად გავრცელებული იყო აღმოსავლეთ საქართველოს მთიანეთში და ერთობ ორიგინალურობითაც გამოირჩეოდა. წაწლები, როგორც წესი, იყვნენ ერთმანეთის ბავშვობის მეგობარი ქალ-ვაჟი, რომელთა მეგობრობა პირველ რიგში, იმით იყო გამოხატული, რომ მათ ღამითაც კი ერთად უნდა დაეძინათ.
ფშავური ტრადიციის მიხედვით, წაწლებს უფლება ჰქონდათ, ერთმანეთთან ყოველმხრივი ალერსისა, ოღონდ მათ შორის სექსის არსებობა ამ წესის დიდ დარღვევად ითვლებოდა და მსგავს შემთხვევებში უფრო მეტად ვაჟი ისჯებოდა, როგორც წაწლობის ფიცის გამტეხი და ადათ-წესის მოღალატე.

გიორგი მალხაზიშვილი, ისტორიკოსი:”წყვილ წაწლების ურთიერთდამოკიდებულების შესახებ არა მხოლოდ ცალკეულ ოჯახს, არამედ მთელ სოფელს უნდა სცოდნოდა, რადგან ნაწაწლები ქალის გათხოვების შემთხვევაში არავის გასჩენოდა რაიმე ეჭვი. წაწლები ძირითადად მცირე ასაკიდან და უმეტესად, რაიმე ახლობლობა-მეგობრობის კრიტერიუმებით ირჩეოდნენ, ხშირად მშობლების მიერ.

დაშვებული იყო გვიანდელი წაწლობა, ანუ ქალ-ვაჟის მოწიფულობის ასაკში დაკავშირება ამ წესით, თუმცა მშობელთა სურვილის გარდა, თვითონ საწაწლო კანდიდატების თანხმობაც აუცილებელი იყო. ხშირი იყო შემთხვევები, როცა სტუმარსა თუ ახალგაცნობილ კაცს, რომელიც რაიმეთი სიმპატიას დაიმსახურებდა მასპინძელთა (ამ შემთხვევაში მთიელ მასპინძელთა) თვალში, პატივისცემის მიზნით ოჯახის ყველაზე ახალგაზრდა გასათხოვარ ქალს გვერდით უწვენდნენ, როგორც წაწალს, თუმცა კაცს სექსის უფლე ... კითხვის გაგრძელება »

ვინ არის ეს ქალი?

მიმაფრენდა ნაპრალებზე ლურჯი ცხენი,

გადვიჩეხე,

უკურნებლად დაჭრილი ვარ…

დამეხსენი!

შეკიდებიან მთვარეს, როგორც მძიმე მტევნები,

თეთრ-ვარდისფერი ალუჩები და შადრევნები,

ქანდაკებებმა ჩაიარეს მოხდენილ წყებად.

სადღაც შორს მუსიკა კითხულობდა:

ვინ არის ეს ქალი, ვინ არის ეს ქალი

ასეთი ცისფერი?

ჩახმახის წუთი, ბნელ სივრცეში აშლილი ბოლი,

შავი ყვავილის სამუდამოდ მკვდარი ფოთოლი.

ლიუციფერი:

- ვინ არის ეს ქალი, ვინ არის ეს ქალი

ასეთი ცისფერი?

გალაკტიონ ტაბიძე

 ვინ არის კაცი?

კაცი ის არის, ცხოვრება
ვინც გაატარა ჭამაში
და კაცის დანიშნულება
მხოლოდა ჰპოვა ამაში.
კაცი ის არის, ვინაცა
ქუჩაში სალამს არ გაძლევს,
თუ დაჰპატიჟე სადილად,
დიდ ჯიუტობას არ გასწევს.
კაცი ის არის, ვინაცა
შეჰსტრფის, შეჰხარის ღვინოსა
და ჰსახავს იდეალადა
სალხინო სამიკიტნოსა.
კაცი ის არის, ვინაცა
არა კითხულობს გაზეთსა,
წიგნისთვის შაურსა ჰზოგავს,
მეარღნეს აძლევს მანეთსა.
გადაამტერებს ერთმანეთს
ქართლსა, იმერეთს, კახეთსა,
საკუთარს ანბანს შეუდგენს
სამეგრელოს და სვანეთსა.
კაცი ის არის, სიცოცხლე
ვინაც ატარა ტკბილადა, _
სიკვდილის შემდეგ იწოდა
დიდყურიანის შვილადა.

ვაჟა ფშაველა

***
ვარდი დააზრო საზამთრო
ნიავის ჩამოქროლამა,
ლამაზი ქალი დააჭკნო
გულს სევდის შამოწოლამა,
გვერდზე კაიყმის არყოლამ,
ბეჩავ ქმარასთან წოლამა,
უდრო ... კითხვის გაგრძელება »

რეჟისორ გიორგი ოვაშვილის ფილმი ”გაღმა ნაპირი” ამერიკული კონოაკადემიის მთავრის ჯილდოს ”ოსკარის” საუკეთესო უცხოური ფილმის ნომინაციაში მოსახვედრად იბრძოლებს.

როგორც ”მედიანიუსს” ეროვნული კინოცენტრის დირექტორმა კოტე ჩლაიძემ განუცხადა, შიდა შერჩევით ჟიურიმ ოსკარზე წარსადგენად ”გაღმა ნაპირი~ დაასახელა . კონკურსზე ”გაღმა ნაპირის” კონკურენტი ფილმი ზაზა ურუშაძის ”სამი სახლი” იყო. ოვაშვილის ფილმმა ერთი ხმით გაიმარჯვა.

ფილმი `გაღმა ნაპირი~ აფხაზი ბიჭის ისტორიას მოგვითხრობს. 12 წლის დევნილ თედოს ომმა ყველაფერი წაართვა, რაც გააჩნდა და რაზეც კი ოდესმე უოცნებია. ფილმში აღწერილია, თუ როგორ ცდილობს 12 წლის ბიჭი თავის თავში დაიბრუნოს მომავლის რწმენა და იმედი

”გაღმა ნაპირი” სხვადასხვა პრესტიჟულ კინო-ფესტივალის პრიზიორია.

2009 წელს აღებული აქვს ცენტრალური და აღმოსავლეთ ევროპის მე-9 კინო-ფესტივალის გრანპრი ”ოროს შროშანი” , ამერიკაში სიეტლის 35-ე საერთაშორისო კინოფესტივალის მთავარი პრიზი, კინო-ფესტივალ ”სამხრეთ კინოს” მთავარი პრიზი ”ოქროს ალამაბარა” პარიზის მე-7 საერთაშორისო ფესტივალის ”პარიზი სინემას” საერთაშორისო ჟიურის პრიზი, ერევნის მე-6 საერთაშორისო კინოფესტივალის მთავარი პრიზი ”ოქროს გარგარი”.

.

ალავერდი, ქართული ხუროთმოძღვრების ძეგლი, სამონასტრო კომპლექსი და საკათედრო ტაძარი, ალავერდის ეპარქიის ცენტრი. მდებარეობს ალაზნის ველზე სოფ. ალავერდთან (ახმეტის რაიონი), თელავიდან 20 კმ-ზე.

ალავერდის მონასტერი VI საუკუნის შუა ხანებში დააარსა იოსებ ალავერდელმა. XI საუკუნის დასაწყისში კვირიკე კახთა მეფემ ალავერდის წმ. გიორგის პატარა ეკლესიის ადგილას ააგო საკათედრო ტაძარი, რომელიც უმთავრესად ალავერდის სახელწოდებითაა ცნობილი.

ალავერდის ტაძარი მრავალჯერ დაზიანებულა მომხდურთაგან და მიწისძვრებისაგან. მისი პირველი დიდი რესტავრაციისას (ალექსანდრე კახთა მეფის დროს, XV საუკუნის 80-იან წლებში) აღადგინეს გუმბათის ყელი მთლიანად და კედლების ცალკეული ნაწილები. 1742 მიწისძვრის დროს დაზიანებული ალავერდის რესტავრაცია დაიწყო დედოფალმა თამარმა (1750) და დაამთავრა ერეკლე II-მ. ტაძრის ყველა აღდგენილი ნაწილი აგურით არის ნაგები. XIX საუკუნის ბოლოს ალავერდის ტაძარი შიგნით მთლიანად შეათეთრეს. კედლების გაწმენდის შემდეგ (1966) გამოვლინდა მხატვრობის რამდენიმე ფენა: პირველი და უმნიშვნელოვანესია XI საუკუნის მოხატულობის ფრაგმენრები. სამხრეთის მკლავის კედლებზე შემორჩენილია XV-XVI საუკუნეების, ხოლო დასავლეთ და ჩრდილოეთ კედლებზე XVI-XVII საუკუნეების ფრესკები.

ალავერდის ხუროთმოძღვრულ კომპლექსში, რომელსაც გარშემორტყმული აქვს გალავანი (XVII-XVIII სს.), გაერთიანებულია სხვადასხვა დროის ნაგებობები. პალატი, რომელი ... კითხვის გაგრძელება »

ვახტანგ I გორგასალი, ქართლის მეფე (დ. დაახლ. V საუკუნის 40-იან წწ. ― გ. 502), პოლიტიკური მოღვაწე და სარდალი. "გორგასალი” (სპარსულად – მგლისთავა) იმიტომ შერქმევია, რომ მუზარადზე მგელი ჰქონია გამოსახული.

იღვწოდა ქართლის განთავისუფლებისათვის ირანელთა უღლისაგან, ქვეყნის ცენტრალიზაციისათვის, შეუზღუდველი სამეფო ხელისუფლების შექმნისათვის. 60-იან წლებში ვახტანგ I ირანელებმა ქართლის ლაშქრით შუა აზიაში გაიწვიეს საომრად. დაბრუნების შემდეგ დაიწყო აქტიური სამზადისი ქართლიდან ირანელთა განდევნისათვის. ვახტანგ I-ს ძლიერი ოპოზიცია ჰყავდა ქართლის ფეოდალებში, რ-თაც მხარს უჭერდნენ ირანელები. პირველი იერიში ვახტანგ I-მა ეკლესიაზე მიიტანა.

ჩაატარა მისი რეორგანიზაცია, შეცვალა ქართლის ეკლესიის მეთაური და ეპისკოპოსთა თავის მაგივრად კათალიკოსობა დააწესა. ამავე დროს შექმნა ახალი საეპოსკოპოსოები და შეცვალა ზოგი ძველი ეპისკოპოსი. განსაკუთრებული ყურადღება ვახტანგ I-მა, ჩანს, სამეფო დომენს (კახეთ-კუხეთ-ჰერეტს) მიაქცია, სადაც 5 ახალი ეპისკოპოსი დაანიშნინა. ამ რეორგანიზაციას აშკარად პოლიტიკური მიზანი ჰქონდა: ვახტანგ I-მა ეკლესიიდან განდევნა თავისი მოწინააღმდეგები, უფრო მეტად დაუქვემდებარა იგი სამეფო ხელისუფლებას, მოუპოვა მეტი დამოუკიდებლობა საერთაშორისო სარბიელზე და ამავე დროს ხელახლა გააცხოველა კავშირი კონსტანტინოპოლთან, რასაც დიდი მნიშვნელობა უნდა ჰქონოდა მომავალ ბრძოლაში ირანის წინააღმდეგ.

... კითხვის გაგრძელება »

პატრიოტიზმი-(ბერძ.ατριώτης-თანამემამულე,πατρίς — სამშობლო) მორალური და პოლიტიკური პრინციპი, სოციალური გრძნობა , საკუთარი სამშობლოს მიმართ სიყვარული, ამასთან სამშობლოს ინტერესების დაყენება საკუთარზე წინ. სამშობლოს გულშემატკივრობა და სიამაყე მისი კულტურით.

პატრიოტიზმის სახეები:

პოლისური პატრიოტიზმი_ არსებობდა ანტიკურ ქალაქ-სახელმწიფოებში (პოლისებში)
იმპერიული პატრიოტიზმი – მხარს უჭერდა ლოიალობის გრძნობას იმპერიისადმი და მისი მმართველებისადმი.
ეთნიკური პატრიოტიზმი (ნაციოანალიზმი) _ სამშობლოსადმი სიყვარულის გრძნობა.
სახელმწიფოებრივი პატრიოტიზმი _ დაფუძნებული სახემწიფოსადმი სიყავრულზე.
მჟავე პატრიოტიზმი (ურა-პატრიოტიზმი) _ ჰიპერტროფირებული სიყვარულის გრძნობა სახელმწიფოსადმი და სამშობლოსადმი.

ინტერვიუ გიორგი მაისურაძესთან

პატრიოტიზმი არის შედარებით გვიან გაჩენილი მოვლენა. მაგალითად, ჩვენ ვერაფრით ვიტყვით, რომ შუა საუკუნეებში ან ანტიკურ ხანაში ადამიანები იყვნენ პატრიოტები. პატრიოტიზმი გაჩნდა მოდერნთან, ახალ სამყარო წესრიგთან ერთად. ფაქტიურად მისი დაბადების ადგილი არის საფრანგეთი, ის საფრანგეთის დიდმა რევოლუციამ მოიტანა, როდესაც ძალაუფლების სათავეში მოსულმა რევოლუციურმა ჯგუფმა იაკობინელებმა შემქმნეს ერთგვარი რელიგიის შემცველი იდეოლოგია ან მსოფლმხედველობა. ისინი საკუთარ თავს ეძახდნენ პატრიოტებს და თაყვანისცემის ობიექტად გამოაცხადეს სამშობლო ანუ პატრია. აქედან გავრცელდა ჯერ მთელ დასავლეთ ევროპაში და დასავლეთიდან წამოვიდა შემდგომ აღმოსავლეთის მიმართულებითაც, ასე ჩამოაღწია ... კითხვის გაგრძელება »

ნიკოლოზ (ტატო) მელიტონის ძე ბარათაშვილი (დ. 4 დეკემბერი, 1817, თბილისი – გ. 21 ოქტომბერი, 1845, განჯა, აზერბაიჯანი) – ქართველი პოეტი.

ბიოგრაფია
დაიბადა გაღარიბებული არისტოკრატის, იმპერატორის ერთგული მოხელის ოჯახში. დედა – ეფემია, და გრიგოლ ორბელიანისა, ერეკლე II-ის შვილიშვილი იყო. თბილისის კეთილშობილთა გიმნაზიაში (1827 – 1835) ბარათაშვილის მასწავლებელი იყო ა.შანავა, სოლომონ|ს. დოდაშვილი]], რომელმაც განსაკუთრებული გავლენა მოახდინა მის მსოფლმხედველობაზე. გიმნაზიის დამთავრების შემდეგ ბარათაშვილი ამაოდ ოცნებობდა უმაღლესი განათლების მისაღებად რუსეთს გამგზავრებაზე.

ეს გეგმა ჩაეშალა უსახსრობის გამო, რასაც მაშინ მ. ბარათაშვილის ერთდროს წარჩინებული ოჯახი განიცდიდა. განუხორციელებელი დარჩა აგრეთვე, კოჭლობის მიზეზით, პოეტის განზრახვა მოქმედ არმიაში განწესებისა. მიუხედავად ღრმა სულიერი დეპრესიისა, რომელიც შეინიშნებოდა ქართულ საზოგადოებრივ ცხოვრებაში 1832 წლის შეთქმულების ჩაშლის შემდეგ და რაც იმედგაცრუებულ ყმაწვილ პოეტს, თანამედროვეთა მოწმობით, ხშირად "ამა სოფლის ამაოებათაკენ” უბიძგებდა, ბარათაშვილი და მის გარშემო შემოკრებილი ახალგაზრდა ლიტერატორები მაინც ცდილობდნენ კულტურულ-საზოგადოებრივ საქმიანობის წამოწყებას.

მაგრამ მათი მეცადინეობა რაიმე მნიშვნელოვან კვალს ვერ აჩნევდა იმდროინდელ სულიერ ცხოვრებას.
ბარათაშვილის ყველა გეგმას, როგორც საზოგადოებრივს, ისე პირადულს, გ ... კითხვის გაგრძელება »

სანამ ევროპიდან ნაძვის ხე შემოვიდოდა მანადმე ქართველები ახალ წელს ჩიჩილაკით ხვდებოდნენ.

ჩიჩილაკს ამზადებდნენ თხილის მსხვილი ჯოხისაგან. ჯოხს ჯერ გაახურებდნენ მეტი დრეკადობისათვის, კანს გააცლიდნენ და მახვილი დანით ბოლოდან წვერისაკენ იწყებდნენ თხელი ბურბუშელების ათლას. ბურბუშელას წვერიდან ერთი გოჯის დაშორებამდე უწყვეტად გაიტანდნენ და ზეაკეცავდნენ. ოსტატი ასობით გრძელ ბურბუშელას აჭრიდა და აკეცავდა. მათ ჩიჩილაკის ან "ბასილას” წვერი ერქვა. აკეცილ ბურბუშელებს შემდეგ ისევ ღერძზე გადმოფენდნენ და გამოვიდოდა ხის მსგავსი საგანი, რომელსაც ძირზე უმაგრებდნენ სადგარს. ზედა წვეროს ჯვარედინად ჩაჩეხავდნენ და შიგ ჯვრის სახედ ჩასვამდნენ წვერწამახულ ჯოხებს, რომელთა ბოლოებზე ჩამოაცვამდნენ ორ ბროწეულს ან ვაშლს, ორ სფერულ კვერცხს, ე. წ. "ყვინჩილებს”. ჩიჩილაკზე ჰკიდებდნენ გაპუტულ შაშვს, რომელისაც ფრთისა და ბოლოს ბუმბულს უტოვებდნენ. სამკაულს, ფერად ძაფებს, ფოჩიან კანფეტს.

ჩიჩილაკი ქართველებისთვის წმინდა ბასილის წვერის სიმბოლოა. ახალ წელს ქართველები ამ წმინდას სთხოვდნენ ბედნიერებას, ვაჟიანობას და საქონლის გამრავლებას.
ამიტომაცაა რომ ძველი ტრადიცია ამდენ ხანს გაყვა ხალხს, ახალ წელს კი ნაძვის ხის გვერდით ყოველთვის რჩება პატარა ადგილი ჩიჩილაკისთვის.

აკაკი როსტომის ძე წერეთელი (დ. 21 ივნისი, 1840, სოფ. სხვიტორი, ახლანდელი საჩხერის რაიონი ― გ. 8 თებერვალი, 1915, იქვე), დიდი ქართველი პოეტი, მწერალი, პუბლიცისტი და საზოგადო მოღვაწე, საქართველოს ეროვნულ-განმათავისუფლებელი მოძრაობის ერთ-ერთი ლიდერი.

დაიბადა ზემო იმერეთის შეძლებული თავადის როსტომ წერეთლის ოჯახში. დედა ― ეკატერინე აბაშიძე ― იმერეთის მეფის სოლომონ I-ის შვილიშვილის შვილი იყო. წერეთელმა ბავშვობის წლები სოფ. სავანეში, გლეხის ოჯახში, ძიძასთან გაატარა.
აკაკი წერეთელი 1852-იდან ქუთაისის კლასიკურ გიმნაზიაში სწავლობდა, 1859-იდან კი პეტერბურგის უნივერსიტეტის აღმოსავლური ენების ფაკულტეტზე, რომელიც 1863 წელს დაამთავრა კანდიდატის ხარისხით.

სალიტერატურო და საზოგადოებრივი მოღვაწეობა

ლექსების წერა აკაკი წერეთელმა ჯერ კიდევ ყრმობის ასაკში დაიწყო, 1859 წელს იგი უკვე რამდენიმე დაბეჭდილი ლექსის ავტორი იყო, ხოლო 1860 წელს გამოქვეყნებულმა ლირიკულმა ლექსმა ― "საიდუმლო ბარათი”, რომელიც იმთავითვე სიმღერადაც გავრცელდა, ახალგაზრდა პოეტს ფართო პოპულარობა მოუტანა.

მიუხედავად მატერიალური ხელმოკლეობისა, აკაკი წერეთელი არასდროს შესულა სახელმწიფო სამსახურში. მას უდიდესი დამსახურება მიუძღვის "ქართველთა შორის წერა-კითხვის გამავრცელებელი საზოგადოების” დაარსებასა და მის მრავალმხრივ კულტურულ-საგანმანათლებლო საქმიანობაში, ქართული დრამატული საზოგადოების შექმნასა და მუშაობაში, ქართული ჟურნალისტიკის განვითარებაში, როგორც უაღრესად ნაყოფ ... კითხვის გაგრძელება »

თბილისის ქუჩების ერთ–ერთი კოლორიტული ფიგურა იყო თავზე ხილით სავსე თაბახშემოდგმული, ან ვიწრო ქუჩაში ვირშებმული პატარა "ტაჩკით” მიმავალი კინტო.


კინტოების კასტა შუა საუკუნეების ირანში ჩამოყალიბდა. სპარსეთის სახელმწიფოში კინტოთა ორი ძირითადი კატეგორია არსებობდა: ერთნი იყვნენ ე.წ. ხელის ბიჭები, რომლებიც დიდგვაროვნების კარზე მსახურობდნენ, ან ქალაქის წყლის მზიდავებად და თამბაქოს გამყიდველებად მუშაობდნენ.
სპარსეთში მცხოვრები კინტოების მეორე ნაწილი ვაჭრობითა და აფერისტობით ირჩენდა თავს.
აი, რას წერს ერთ-ერთი ძველი ირანელი ისტორიკოსი: "კინტომ რომ არ მოიტყუოს, ალბათ, მოკვდება. მაგათ ტყუილი და აფერისტობა ისე აქვთ გვამში გამჯდარი, რომ ერთმანთსაც ხშირად ატყუებენ და ეს არც კი უკვირთ”.

ზოგი მკვლევარის აზრით, კინტოები ირანში ძირითადად სომხები იყვნენ. ზოგის აზრით, სპარსეთის იმპერია გატენილი იყო ათასი ჯურის და ჯიშის ხალხით, და კინტოს ნაციონალობის იდენტიფიკაცია არ აქვს, უფრო სექტას წარმოადგენდა, რომელთა რიგებს ყველა დეკლასირებული ფენის ხალხი ავსებდა (მათ შორის გადაჯიშებული და დასაჭურისებული ქართველიც).

თბილისში კინტოები სპარსეთის ბატონობის პერიოდიდან არსებობდნენ. ისინი "როსტომ მეფემ” (მირზა ხანმა) ჩამოათესლა ქართლის ზნეობრივი გახრწნის მიზნით, რათა ირანს გაადვილებოდა ამ ქვეყნის ინტეგრირება. კინტომ ჩვენთვის კარგად ნაცნობი სახე მხოლოდ მე-19 საუკუნეში შეიძინა, როდესაც ირანი რუსეთმა შეცვალა და კინტოები ახალ ცხ ... კითხვის გაგრძელება »

ველაზე გავრცელებული ქართული გვარები

1. ბერიძე – 24 800

2. კაპანაძე – 18 550

3. გელაშვილი – 17 995

4. მაისურაძე – 16 516

5. გიორგაძე – 14 582

6. კვარაცხელია – 13 618

7. ლომიძე – 12 949

8. შენგელია – 12 764

9. წიკლაური – 12 499

10. ხუციშვილი – 11 062

შვიდი ყველაზე გავრცელებული გვარი თბილისში

(2008 წ. მონაცემები)

1. მაისურაძე – 4 678

2. წიკლაური – 3 726

3. გელაშვილი – 3 174

4. ხუციშვილი – 2 997

5. კაპანაძე – 2 880

6. მჭედლიშვილი – 2 679

7. გიორგაძე – 2 476

სამი ყველაზე გავრცელებული გვარი რეგიონების მიხედვით

(2008 წლის მონაცემები)

აფხაზეთი:

1. შონია – 2 250

2. გოგოხია – 2 232

3. კვარაცხელია – 2 177

აჭარა:

1. ბერიძე – 11 935

2. ბოლქვაძე – 6 261

3. დიასამიძე – 5 050

გურია:

1. ჩხაიძე – 2 064

2. დოლიძე – 1 854

3. სიხარულიძე – 1 648

იმერეთი:

1. კაპანაძე – 6 073

2. გიორგაძე – 4 724

3. ცერცვაძე – 2 875

სამეგრელო-ზემო სვანეთი:

1. კვარაცხელია – 5 437 2.

2. თოდუა – 3 305

3. ფიფია – 2 914

რაჭა-ლეჩხუმ-ქვემო სვანეთი:

1. ლიპარტელიანი – 1 189

2. ონიანი – 806

3. მაისურაძე – 614

მცხეთა-თიანეთი:

1. წიკლაური – 1 987

2. ქავთარაძე – 1 000

3. აფციაური – 620

კახეთი:

1. მჭედლიშ ... კითხვის გაგრძელება »

პაპმა ბენედიქტ XVI-მ კვლავ ტრადიციულად მიულოცა ხალხს აღდგომა წმინდა პეტრეს ბაზილიკადან კვირას.

უკრაინელმა ხელოვანმა Oksana Mas-მა კიევში სფეროს ფორმის ქანდაკება დადგა, რომელიც შეღებილი ხის კვერცხებითაა გაკეთებული, სულ გამოყენებულია 3000 კვერცხი და ისინი გაფორმებულია უკრაინული ტრადიციული ელემენტებით.

ამ კაცმა ბამბუკით გაიმათრახა სხეული, უნდოდა მიებაძა ქრისტესთვის, ეს მოხდა ჩრდილოეთ მანილაში, 2 აპრილს.

ესპანეთის ერთ-ერთ ქალაქში წმინდა კვირის საპატივსაცემოდ 1 აპრილს ასეთი პროცესია გაიმართა. უცნაურად გამოწყობილი ხალხი, ხელში
სანთლებით, ღამე, ჩუმად მოძრაობდნენ ქუჩებში.

პაპი ბენედიქტ XVI ჯვარცმას მოსასხამს ხსნის წითელ პარასკევს, ვატიკანში, წმინდა პეტრეს ბაზილიკაში

ინგლისში პილიგრიმელებმა მსვლელობა მოაწყვეს ჯვრებით, 2 აპრილს.

ლოს-ანჟელესის ქუჩაში წითელ პარასკევს სააღდგომო ... კითხვის გაგრძელება »